2015-2025 | 10 χρόνια από τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ

Παρ, Φεβ 21, 2025

Δέκα χρόνια έχουν περάσει από την έναρξη της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, της επονομαζόμενης “πρώτης φοράς Aριστερά”, που κράτησε ως το 2019. Διάφορα MME, ναυαρχίδες του αστικού Τύπου καθώς και δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας και του οπορτουνισμού έχουν ανοίξει μια συζήτηση, στην οποία μετά χαράς μπαίνουμε, καθώς η πείρα και τα συμπεράσματα που βγαίνουν την τελευταία δεκαετία, είναι πολύτιμα για την πάλη της νεολαίας σήμερα.

Ο Αλέξης Τσίπρας, πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο της διακυβέρνησής του, ποζάρει αγκαλίτσα με τον Trump, για τον οποίο δήλωσε «Μπορεί να μοιάζει διαβολικός, αλλά είναι καλός», στις ΗΠΑ, το 2017

Μία σύντομη ιστορική αναδρομή

Το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση, δηλαδή, πραγματοποιείται μια αλλαγή στα “ηνία” της κυβερνητικής διαχείρισης του καπιταλισμού. Εκείνη την περίοδο η Ελλάδα βρισκόταν σε φάση καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης που είχε εκδηλωθεί από το 2008, έχοντας σοβαρές επιπτώσεις στη ζωή του λαού και της νεολαίας. Η ανεργία κάλπαζε, οι μισθοί και οι συντάξεις είχαν πέσει σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, γίνονταν μαζικά απολύσεις και καταργούνταν οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Συνεχώς ψηφίζονταν νέα μέτρα στο κοινοβούλιο που θωράκιζαν την αστική τάξη, δηλαδή τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους στον αγώνα για τη διατήρηση και εξασφάλιση της κερδοφορίας τους. Τα λεγόμενα μνημόνια, όπως ονομαζόταν το σύνολο των αντιλαϊκών μέτρων, ενέτειναν την επίθεση απέναντι στο λαϊκό εισόδημα, την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης. Τα δύο μεγάλα αστικά κόμματα, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, έχοντας ψηφίσει αυτά τα αντιλαϊκά πακέτα μέτρων (1^ο και 2^ο μνημόνιο) είχαν φθαρεί σημαντικά στη συνείδηση μεγάλου κομματιού του λαού.

Αγκαλίτσες και με τον Νετανιάχου, πρωθυπουργό του κράτους-δολοφόνου του Ισραήλ, στο πλαίσιο τριμερούς συνάντησης Ελλάδας, Κύπρου & Ισραήλ, το 2017. Για τον ΣΥΡΙΖΑ, το "Λευτεριά στην Παλαιστίνη" είναι επικοινωνιακά δόκιμο μόνο αν δεν χαλάει τις μπίζνες.

Ποιος θα συνεχίσει το “έργο”;

Προέκυπτε, λοιπόν, ένα μεγάλο ερώτημα προς επίλυση για το αστικό πολιτικό σύστημα. Ποιος θα αναλάμβανε την αστική διακυβέρνηση για να προχωρήσει τα αναγκαία -για την αστική τάξη- μέτρα εξασφαλίζοντας και τη στήριξη του λαού σε αυτή την πολιτική; Αυτόν τον βρώμικο ρόλο έπαιξε ο ΣΥΡΙΖΑ.

Η βασική αιχμή που έβαζε μπροστά ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν να φύγει η προηγούμενη συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, η οποία παρουσιαζόταν ως η αποκλειστική αιτία των δεινών και να έρθει μια καινούργια η οποία θα έσωζε, δήθεν, τον λαό από την πολύ άσχημη κατάσταση στην οποία βρισκόταν. Καλλιεργούσε ψεύτικες ελπίδες ότι μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή διακυβέρνηση, στο πλαίσιο του σημερινού συστήματος με την αστική τάξη να έχει την εξουσία. Με την ψεύτικη υπόσχεση ότι θα “έσκιζε” τα μνημόνια σε μια νύχτα, εξαπάτησε σημαντικό κομμάτι του λαού και της νεολαίας.

Στην πραγματικότητα οι νόμοι της αγοράς, δηλαδή οι νόμοι του καπιταλιστικού συστήματος που επιδιώκει όλο και περισσότερο να ξεζουμίζει την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, είναι αδυσώπητοι και σιδερένιοι. Για να σωθεί το κεφάλαιο και τα κέρδη του, πρέπει να πληρώσει ο λαός. Αυτόν τον απαράβατο κανόνα του συστήματος καλείται να διαχειριστεί κάθε κυβέρνηση. Αυτό έκανε κι ο ΣΥΡΙΖΑ, τόσο στην εσωτερική πολιτική ψηφίζοντας αντιλαϊκά μέτρα (π.χ. το 3^ο μνημόνιο) όσο και στην εξωτερική πολιτική. Εμβάθυνε τη στρατιωτική συνεργασία με τις ΗΠΑ, δημιουργώντας περισσότερες “βάσεις του θανάτου”. Έναν δρόμο που ακολουθεί πιστά και η κυβέρνηση ΝΔ από το 2019 μέχρι σήμερα.

Εξαπατήθηκε σημαντικό κομμάτι του λαού που συμμετείχε σε συνδικαλιστικούς αγώνες, απεργούσε και αγωνιζόταν. Πολλοί αγωνιστές και νέοι άνθρωποι στήριξαν τον ΣΥΡΙΖΑ, ελπίζοντας ότι έτσι θα αλλάξουν τα πράγματα. Αυτή ήταν και η μεγαλύτερη συμβολή του ΣΥΡΙΖΑ στο σύστημα, εκείνη την περίοδο. Όχι απλώς κατάφερε να ψηφίσει τα αναγκαία μέτρα για την αστική τάξη και να προωθήσει την αναγκαία πολιτική για τα κέρδη της, αλλά αυτό το έκανε με την στήριξη και αποδοχή ενός μέρους του λαού.

Ο Νίκος Κοτζιάς, Υπουργός Εξωτερικών με τον ΣΥΡΙΖΑ, σέρνει τον χορό τραγουδώντας "We are the World" αγκαζέ με ΝΑΤΟϊκά γεράκια, σε σύνοδο του ΝΑΤΟ, το 2015

Η στάση του ΚΚΕ τότε, παρακαταθήκη για τους αγώνες του σήμερα

Το ΚΚΕ, με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, το 2008, πρωτοστάτησε στην οργάνωση και ανάπτυξη αγώνων των εργαζομένων και της νεολαίας για να μην πληρώσουν τα “σπασμένα” των κερδών των καπιταλιστών. Ήταν μπροστά σε μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις με δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους στα μπλοκ των συνδικάτων, συγκρουόμενο με την άγρια καταστολή από τις δυνάμεις της αστυνομίας και άλλους, ύποπτους μηχανισμούς. Το ΚΚΕ δεχόταν επίθεση από όλους, γιατί χάλαγε το αφήγημα της αστικής τάξης ότι «στα δύσκολα όλοι πρέπει να βάλουμε πλάτη για να ξεπεράσουμε την κρίση».

Η αστική τάξη ήθελε πάση θυσία οι αγώνες που αναπτύσσονταν να εκτονωθούν. Στο πλαίσιο αυτό προσπάθησε ακόμη και να καθορίσει το περιεχόμενο κινητοποιήσεων, δηλαδή τα συνθήματα και τα αιτήματά τους, ώστε να εξυπηρετήσουν την “αλλαγή φρουράς” στην κυβερνητική διαχείριση.

Το ΚΚΕ αρνήθηκε να δώσει στήριξη ή ανοχή σε μια κυβέρνηση και καλούσε τον λαό να οργανώσει την αντεπίθεσή του, ενάντια στο σύστημα των κρίσεων και των πολέμων.Η επίθεση που δέχτηκε για τη στάση του αυτή όχι μόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και από όλο το αστικό πολιτικό σύστημα και τους μηχανισμούς του (ΜΜΕ κ.λπ.), ήταν σφοδρή. Ως επιχείρημα αξιοποιούταν ότι θα μπορούσε να πιέσει τον ΣΥΡΙΖΑ να περάσει, έστω, κάποια μέτρα για το καλό του λαού. Πλέον είναι ολοφάνερο, ότι μια τέτοια στάση θα έκανε το ΚΚΕ συνένοχο στο έγκλημα κατά των λαϊκών δικαιωμάτων και το κίνημα πλήρως αφοπλισμένο, ανίκανο να αντιδράσει.

Όλοι οι κακοί χωράνε... Το 2016, σε μια ένδειξη "εθνικής ομοψυχίας", στελέχη και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ μαζί με βουλευτές των ακροδεξιών ΑΝΕΛ, που συγκυβέρνησαν με τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και με τους ναζί Κασιδιάρη και Παππά επισκέφτηκαν τη Ρω, την Στρογγύλη και το Καστελόριζο. Νόμιζαν, αλήθεια, ότι το ΚΚΕ θα σκεφτόταν έστω να πλατσουρίσει σε αυτόν τον βόθρο;

Η στάση που κράτησε το Κόμμα μας, αποδείκνυε στον λαό ότι χωρίς σύγκρουση με την εξουσία του κεφαλαίου και τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις δεν μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή διαχείριση. Έδινε τη μάχη να εξηγήσει ότι οι αστικοί θεσμοί -δηλαδή η κυβέρνηση, τα υπουργεία κλπ- δεν μπορούν να αλλάξουν χαρακτήρα και να γίνουν φιλολαϊκοί, αλλά πρέπει να τσακιστούν από το ίδιο το εργατικό-λαϊκό κίνημα. Ταυτόχρονα, ο ΣΥΡΙΖΑ και κάποιες οπορτουνιστικές ομάδες, καλλιεργούσαν πως οι ιμπεριαλιστικές ενώσεις όπως η ΕΕ και το ΝΑΤΟ, δήθεν, μπορούν να βελτιωθούν αν έχουν περισσότερους “προοδευτικούς” πολιτικούς και κόμματα, χωρίς σύγκρουση για την ανατροπή του συστήματος. Ενώσεις που έχουν βαμμένα τα χέρια τους με το αίμα των λαών από τις δεκάδες επεμβάσεις αυτά τα χρόνια, αλλά και από την πολιτική που ακολουθούν με τις σφοδρές επιπτώσεις που έχει στη ζωή του λαού.

Θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί αν βοήθησε το ΚΚΕ εκείνη η στάση, εφόσον έχασε στις εκλογές της περιόδου τη μισή εκλογική του δύναμη. Προφανώς, η μείωση της εκλογικής επιρροής του, δυσκόλεψε την ενίσχυση του λαού και των αγώνων του. Το ουσιαστικό, όμως, είναι ότι το ΚΚΕ, με αυτή του τη στάση, κράτησε αναμμένη την φλόγα του αγώνα, της προετοιμασίας του εργατικού κινήματος ώστε να συνεχιστεί ο αγώνας ενάντια στην αντιλαϊκή κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και στο βάρβαρο καπιταλιστικό σύστημα. Κρίσιμης σημασίας είναι ότι το Κόμμα μας συνέχισε και δυνάμωσε τη συζήτηση, για το ότι η λύση βρίσκεται έξω από τα όρια του καπιταλιστικού συστήματος. Ότι η λύση στο σημερινό σύστημα της βαρβαρότητας είναι ο σοσιαλισμός!

Αμέσως μετά τις εκλογές του 2012, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε τη διερευνητική εντολή για σχηματισμό κυβέρνησης, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ (ΝΑΡ κ.λπ.) έσπευσε σε συνάντηση στη Βουλή.

Αποτελεί μεγάλη παρακαταθήκη για έναν λαό η πολιτική του πρωτοπορία, το Κομμουνιστικό Κόμμα, να έχει σταθερή γραμμή και στόχευση για την ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος και όχι τη διαχείρισή του. Η κατανόηση, από την εργατική τάξη και τη νεολαία, ότι η αιτία των επιπτώσεων στη ζωή τους σήμερα δεν είναι απλά η κακή διαχείριση μιας κυβέρνησης αλλά η ίδια η λειτουργία αυτού του συστήματος αποτελεί τη βάση για την ενδυνάμωση των αγώνων.

Επιπλέον, σημαντικό συμπέρασμα που βγαίνει και από αυτή την περίοδο είναι ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα δεν πρέπει να καθορίζει την στρατηγική του και κατ’ επέκταση την πολιτική του, με βάση το αν αυτά που λέει είναι αρεστά ή όχι. Αντίθετα, πρέπει να την καθορίζει με βάση τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και του λαού ανεξαρτήτως το κατά πόσο την υιοθετούν.

Σήμερα, η ίδια η ζωή επιβεβαιώνει τη στάση του ΚΚΕ. Ο απόλυτος εκφυλισμός και κατρακύλα του ΣΥΡΙΖΑ είναι συνέπεια του ίδιου του χαρακτήρα του, ως κόμμα της αστικής διαχείρισης. Η φθορά του, ωστόσο, έχει να κάνει και με το γεγονός ότι τμήματα του λαού και της νεολαίας δεν τον εμπιστεύονται, τον ταυτίζουν με τη διάψευση και τη ματαίωση των προσδοκιών τους. Η αταλάντευτη στάση του ΚΚΕ ήταν που έδωσε τη δυνατότητα όλη τη δεκαετία που μεσολάβησε να αναπτυχθούν και να δυναμώσουν εστίες αντίστασης, να δυναμώνει το ρεύμα αμφισβήτησης απέναντι στην πολιτική του κεφαλαίου και των κάθε λογής διαχειριστών της. Το ΚΚΕ μπορεί να κοιτάει στα μάτια τον λαό. Ποτέ δεν του είπε ψέματα, ποτέ δεν τον κορόιδεψε. Πάντα στάθηκε δίπλα του, μπροστάρης στον αγώνα και στην αποκάλυψη της αλήθειας. Σ' αυτόν τον δρόμο συνεχίζουμε αποφασιστικά, με εμπιστοσύνη στη δύναμη της εργατικής τάξης και του λαού.