6η Μαρτίου: Ήμέρα κάτα της βίας και του εκφοβισμού στα σχολεία

Ενδοσχολική βία ή αλλιώς bullying. Ένα πρόβλημα υπαρκτό. Πολλοί μαθητές βρίσκονται συχνά αντιμέτωποι με περιστατικά βίας στα σχολεία τους. Αντιμετωπίζουν την περιθωριοποίηση συμμαθητών τους ή και των ίδιων, συνεχή επιθετική συμπεριφορά από κάποιον μαθητή σε κάποιον άλλο, συνήθως από κάποιον πιο «δυνατό» σε κάποιον πιο αδύναμο, που φτάνουν ως και φαινόμενα ξυλοδαρμού. Φυσικά, δεν είναι όλα  bullying. Κάποιες φορές πειράγματα, παρεξηγήσεις ακόμα και… ξύλο πέφτει ανάμεσα σε φίλους και οι αφορμές είναι ανούσιες, γρήγορα ξεχνιούνται και μετά από λίγο καιρό όλοι γελάνε. Κάποιες άλλες φορές, τέτοιες επιθέσεις έχουν ακόμα πιο «μαύρο» πρόσωπο, είναι ρατσιστικές επιθέσεις επειδή ένας συμμαθητής έχει άλλο χρώμα, άλλη θρησκεία, ακόμα και άλλο σεξουαλικό προσανατολισμό. Τότε, τα πράγματα είναι πιο σοβαρά. 

«H ανάπτυξη θετικού σχολικού κλίματος αποτελεί σημαντικό παράγοντα της διαδικασίας πρόληψης ή/και αντιμετώπισης φαινομένων βίας, παρενόχλησης, εξαναγκασμού και σχολικού εκφοβισμού.»

Απόφαση του  Υπ. Παιδείας 

Το Υπ. Παιδείας μας προτείνει πως λύση για όλα αυτά που αντιμετωπίζουν οι μαθητές είναι η ανάπτυξη θετικού σχολικού κλίματος. Προφανώς το να υπάρχει θετικό κλίμα ανάμεσα στη σχολική κοινότητα είναι λογικό και επιθυμητό. Αλλά είναι αυτό τόσο απλό στο σημερινό σχολείο; Αλλάζουν, δηλαδή, αυτές οι καταστάσεις που αντιμετωπίζουν οι μαθητές απλά αν αλλάξουν κάποιες συμπεριφορές;

Από το σχολείο μαθαίνουμε τον κανόνα «ο θάνατος σου η ζωή μου», «κοίτα εσύ να τη βολέψεις», «μην σε νοιάζει ο διπλανός σου». Ας σκεφτούμε τον θεσμό των Πανελλαδικών Εξετάσεων που στο εξετασιοκεντρικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι ο αυτοσκοπός. Το ζητούμενο είναι να ξεπεράσει ο ένας τον άλλο, και όχι να αφομοιώσει τη γνώση. Με άλλα λόγια στο ανταγωνιστικό αυτό σχολείο οι μαθητές κατατάσσονται σε κατηγορίες, σε «ανώτερους» και « κατώτερους». Και όταν κάποιος είναι «κατώτερος» επειδή δεν έχει χρήματα για φροντιστήρια ή επειδή έχει μαθησιακές δυσκολίες ή γενικότερα δυσκολίες και του λένε πως δεν μπορεί να κάνει και πολλά όνειρα, τότε δεν λύνεται τόσο εύκολα όσο μας λέει το Υπουργείο το να υπάρχει θετικό σχολικό κλίμα.

Γιατί στο σημερινό σχολείο και γενικά στον κόσμο υπάρχουν σοβαρές ανισότητες. Και από εκεί ξεκινούν όλα αυτά τα φαινόμενα. Μέσα στο ίδιο το σχολείο το ένα παιδί έχει πρόσβαση σε εξωσχολική στήριξη και το άλλο όχι. Το ένα παιδί δεν μπορεί να πάει διακοπές και ο συμμαθητής του να λέει πόσο ωραία πέρασε το καλοκαίρι. Το ίδιο και ο αποκλεισμός από τον δωρεάν πολιτισμό και αθλητισμό σε όσα παιδιά οι γονείς τους δεν καταφέρνουν με χίλιους δυο κόπους να τους εξασφαλίζουν πρόσβαση σε τέτοιου είδους δραστηριότητες. Υπάρχουν οι οικογένειες εκείνες που αντιμετωπίζουν την ανεργία, την κακοπληρωσιά, την ανασφάλεια και… όσο θετικό κλίμα να υπάρχει, τα οικονομικά προβλήματα επιδρούν στις ψυχές των μαθητών.

Το πρόβλημα, λοιπόν, είναι πιο βαθύ. Το σύστημα της εκμετάλλευσης είναι αυτό που γεννά και τη βία. Οι δικές τους αξίες, αυτές της ανισότητας, του ανταγωνισμού, του ατομισμού, που το Υπ. Παιδείας δεν έχει κανένα πρόβλημα με αυτές, είναι αυτές που μπορούν να πάρουν ακόμα και επιθετικές μορφές.

«...Πώς μπορείς να ζεις σ’ έναν κόσμο με τόσην αδικία και να μην το ξεφωνίζεις κάθε ώρα, κάθε μέρα;...Φυσικά, αν θέλεις, μπορείς να μείνεις ήσυχος. Να κοιτάξεις τον εαυτούλη σου. Μα τότε πώς θα χεις το δικαίωμα να λέγεσαι άνθρωπος;»

Μ. Λουντέμης
«Κάτω από τα κάστρα της ελπίδας»

Εμείς... είμαστε «ένας για όλους και όλοι για έναν!» Η αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος κατά συνέπεια δεν μπορεί παρά να βρίσκεται στην αναζήτηση των ακριβώς αντίθετων αξιών από αυτές που μας προβάλλουν.

Σήμερα μέσα από τα 5μελή και 15μελή μας, μαζί με τους γονείς και τους καθηγητές μας, τη συλλογικότητα και την αλληλεγγύη που δείχνουμε για τον καθένα και την καθεμία από εμάς, φτιάχνουμε τη δική μας ασπίδα προστασίας, έτσι ώστε κάθε μαθητής και μαθήτρια να ξέρει πως δεν είναι μόνος και μόνη. Εκεί είναι η δύναμη και η αυτοπεποίθησή μας, έτσι σπάμε τον τσαμπουκά σε όποιον τολμά να ασκήσει ακόμα και βία σε κάποια συμμαθήτρια ή συμμαθητή μας. «Τρέμουμε από το άδικο και είμαστε σύντροφοι» με όλους εκείνους που το σύστημα της εκμετάλλευσης και της αδικίας μας βάφτισε «κατώτερους», όσους το σύστημα μας αντιμετωπίζει ως… κομπάρσους!

Ο αγώνας που δίνουμε ως κομμουνιστές επαναστάτες για έναν διαφορετικό κόσμο, ένα διαφορετικό σχολείο μας γεμίζει και από άλλα ιδανικά: Αυτά της ανιδιοτέλειας, της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και της προσφοράς. Ο σοσιαλισμός-κομμουνισμός θα έχει στο επίκεντρό του τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Για αυτό και το σχολείο θα μπορεί να αντιμετωπίζει όλους τους μαθητές ως πρωταγωνιστές, και να τους βοηθά ισότιμα να αναπτύσσει ο καθένας από αυτούς τις κλίσεις και τις δυνατότητές του, να ξεκλειδώνει και νέες. Κανείς δεν περισσεύει στην προσπάθεια να χτίσουμε έναν πραγματικά δίκαιο κόσμο!