«Αν καταφέρουμε να προχωρήσουμε μπροστά θα έχουμε γράψει μια ακόμα σελίδα στην συγκλονιστική πορεία του Κόμματός μας»

Θοδωρής Χιώνης: Οπωσδήποτε να αφιερώσουμε χρόνο στη μελέτη, κι από αυτόν έχουμε περισσότερο αυτό το διάστημα, πέρα από τις δυσκολίες που έχει η περίοδος λόγω των περιορισμών της πανδημίας. Να αξιοποιήσουμε αυτή τη δυνατότητα ώστε να «βουτήξουμε» στο πλούσιο υλικό των τριών κειμένων που προσφέρεται για σκέψη και κρίση.

Όπως είδατε, η ΚΕ επέλεξε στη δημοσίευση των κειμένων, εάν τα δούμε ενιαία-κι αυτό πρέπει να κάνουμε-να μην κρατήσει αυτή τη φορά τη διάρθρωση που χρειαζόταν να έχουμε σε άλλα Συνέδρια, αλλά να ξεκινήσει από το πώς το Κόμμα γίνεται πιο ικανό στη δράση του. Θα μπορούσε κάποιος να σκεφτεί ότι αυτό είναι το βασικό στοιχείο σε όλα τα Συνέδρια, με βάση τον απολογισμό και τα συμπεράσματα που αφορούν στη δράση του Κόμματος. Τώρα, όμως, θέλουμε να ξεχωρίσει, να κάνουμε focus σε αυτό, αυτή να είναι η ραχοκοκαλιά και των άλλων κειμένων, που αναλύουν τις περίπλοκες εξελίξεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε και τα καθήκοντα που αναλαμβάνουμε για την παρέμβασή μας στην εργατική τάξη, το κίνημά της, τους συμμάχους της, αλλά και στους νέους και τις νέες που δεν έχουν βγει ακόμα στην παραγωγή. Δηλαδή θέλουμε να συζητήσουμε πιο διεξοδικά και σε μεγαλύτερο βάθος για την καθοδηγητική ευθύνη και τον πρωτοπόρο ρόλο του Κόμματος, που επιδιώκουμε να γίνεται ολοένα και πιο διακριτός ως δύναμη εργατικής-λαϊκής συσπείρωσης, φορέας των νέων επαναστατικών ιδεών.

Τα τελευταία 30 χρόνια το ΚΚΕ πέρασε σε ένα νέο επίπεδο θεωρητικής και πολιτικής ωριμότητας. Αποκατέστησε τα επαναστατικά του χαρακτηριστικά. Πραγματοποίησε την προγραμματική κι οργανωτική του ανασυγκρότηση, σε διαρκή μαχητική κίνηση μέσα σε πρωτόγνωρες, από πολλές απόψεις, συνθήκες. Πρέπει λοιπόν, ως Κόμμα, να σκύψουμε στην πολύτιμη πείρα που έχουμε αποκτήσει, να τη γενικεύσουμε, να δούμε συγκεκριμένα ζητήματα καθοδήγησης και δράσης, απόκτησης μεγαλύτερης ικανότητας στη διεύρυνση και την ποιότητα δεσμών σε εργατικές – λαϊκές  δυνάμεις.  Από αυτήν την άποψη, επιδιώκουμε να υπάρχει σε όλους μας ενιαία αντίληψη για τις νέες μεγάλες απαιτήσεις που προκύπτουν από την ταξική πάλη, από το γεγονός ότι η νέα φάση που διανύουμε ανεβάζει τον πήχη. Επομένως και την υποχρέωση από όλες τις Κομματικές Οργανώσεις για να περάσουμε σε νέα ανοδική πορεία. Διαδικασία που μπορεί να δημιουργήσει  περισσότερες δυνατότητες και στην ίδια την Κομμουνιστική Νεολαία. 

Θ.Χ: Πολύ ωραίο το να προκαλέσουμε και μάλιστα σε μια περίοδο που δεν είναι εύκολο ευρύτερα τμήματα της νεολαίας να προσανατολιστούν στην πολιτική πάλη και πόσο μάλλον να ενδιαφερθούν για  ένα κομματικό συνέδριο που από τη φύση του αφορά κυρίως τα μέλη του. Μπορούμε, όμως, όπως λέτε, να προκαλέσουμε και να διεγείρουμε τον προβληματισμό πολλών νέων που ψάχνουν απαντήσεις για ό,τι βιώνουν. Και τα 3 κείμενα των Θέσεων δίνουν αυτή τη δυνατότητα. Σε αυτές αναλύονται ή φωτίζονται οι τάσεις των σύγχρονων κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων στη φάση της «ψηφιακής μετάβασης». Σε μια πραγματικότητα που μέσα σε αυτό το σύστημα όλο και μεγαλώνει το χάσμα ανάμεσα στο πώς μπορεί να ζήσουν οι νέες και οι νέοι και το πώς τελικά ζουν ή θα ζήσουν στο μέλλον. Μπορούμε να προκαλέσουμε τον προβληματισμό για ποιο λόγο μας απασχολούν σημαντικά ζητήματα του κινήματος, ακόμα και για το μαθητικό ή το φοιτητικό, η παρέμβασή μας στον πολιτισμό, η δράση μας για τη χειραφέτηση των γυναικών κ.ά. Μπορούμε να προκαλέσουμε τον προβληματισμό για το τι είναι το Συνέδριο του ΚΚΕ, πώς γίνεται, τη συλλογικότητα που μας διακρίνει, γιατί αποτελεί το ανώτατο καθοδηγητικό όργανο του Κόμματος. Ζητήματα που σχετίζονται με τα χαρακτηριστικά του ΚΚΕ και βρίσκονται σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε όλα τα αστικά κόμματα και τις δυνάμεις του οπορτουνισμού.  Η ανακοίνωση του ΚΣ δίνει τέτοια στοιχεία. Αλλά για να τα καταφέρουμε χρειάζεται να «προκαλέσουμε» πρώτα απ΄ όλα εμάς τους ίδιους, ακονίζοντας τη σκέψη μας με τις Θέσεις της ΚΕ. Άλλωστε, στο επίκεντρο θέτουμε το πώς θα γίνουμε πιο ικανοί, πιο πολλοί και άρα πιο μαχητικοί. Πώς θα διευρύνουμε και θα βαθύνουμε τους δεσμούς μας με τους εργαζόμενους, τη νέα γενιά.

Θ.Χ: Σωστά θέτετε αυτό το «όμως». Γιατί το ζήτημα είναι από ποια σκοπιά εξετάζεις αυτές τις δυσκολίες και ποια διέξοδο δίνεις από αυτές. Αλλά καταρχήν να ξεκαθαρίσουμε ότι όχι μόνο το πνεύμα των Θέσεων αλλά και μια σειρά κριτήρια, συμπεράσματα, κατευθύνσεις που θέτει η ΚΕ για συζήτηση μέσα σε όλο το Κόμμα και την ΚΝΕ, σχετίζονται με το να καλλιεργηθεί ασυμβίβαστη στάση με τις δυσκολίες.

Δεν μας αρκεί η περιγραφή αλλά εξετάζουμε τους παράγοντες που δυσκολεύουν να αποκτήσουν οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα, οι νέοι και οι νέες εμπιστοσύνη στη δύναμη του οργανωμένου–συλλογικού αγώνα, στη σοσιαλιστική προοπτική, αλλά και στη πίεση που ασκούν αυτοί οι παράγοντες, την ίδια ώρα, στη διεξαγωγή και καθοδήγηση αυτού του αγώνα. Σε μια περίοδο γρήγορων ανακατατάξεων, απρόβλεπτων εξελίξεων, μεγαλύτερων πιέσεων για συμβιβασμό και αποδοχή του σημερινού status quo.

Άρα αναλαμβάνουμε μεγάλα καθήκοντα, σε μια δύσκολη πορεία. Γιατί μπροστά στα μεγάλα προβλήματα, τις αντιφάσεις και τα αδιέξοδα του καπιταλιστικού συστήματος, ενώ είναι υπερώριμες οι συνθήκες για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού, παραμένει σε διεθνές επίπεδο η μεγάλη υποχώρηση αυτού που ονομάζουμε «υποκειμενικός παράγοντας». Δηλαδή τα Κομμουνιστικά Κόμματα, το εργατικό κίνημα, η κοινωνική συμμαχία και κυρίως η επαναστατική πρωτοπορία που είναι η βασική προϋπόθεση για όλα.

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο η «νηνεμία» και οι εξάρσεις ως εξαιρέσεις εργατικών – λαϊκών διαθέσεων, αλλά ότι το αντιδραστικό ρεύμα που δημιουργήθηκε με την ανατροπή της πρώτης προσπάθειας οικοδόμησης του σοσιαλισμού δεν κόπασε, ο αντιδραστικός κύκλος που άνοιξε δεν έκλεισε ακόμα. Όσοι ενταχθήκαμε στο κομμουνιστικό κίνημα, όπως και τα σημερινά μέλη της ΚΝΕ, κόντρα σε αυτό το ρεύμα, δεν είναι πάντα εύκολο να καταλάβουμε την εξέλιξη. Μπορούμε, όμως, να μελετήσουμε και να τη συνειδητοποιήσουμε. Άλλωστε, τη συναντάμε σε κάθε μας βήμα. Μπορούμε επίσης να σκεφτούμε τι θα είχε γίνει εάν το Κόμμα δεν είχε βγάλει τα αναγκαία συμπεράσματα από τις αιτίες των ανατροπών, από την ιστορία τη δικιά του και του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος. Τί συνέπειες θα είχε αυτό στην αυτοπεποίθηση που έχουμε για τον σκοπό μας, αλλά και το καθήκον να αναπτύσσουμε συνεχώς την ικανότητά μας να δρούμε γι΄ αυτόν. Τι σημασία έχουν αυτά τα συμπεράσματα για το Κόμμα μας, όταν την ίδια ώρα, αρκετά κομμουνιστικά και εργατικά κόμματα, κάτω από το βάρος της προσωρινής νίκης της «οικονομίας της αγοράς» και χωρίς να έχουν βγάλει τα ανάλογα συμπεράσματα, θεωρούν ότι στην καπιταλιστική Κίνα οικοδομείται «κινέζικος σοσιαλισμός», την ώρα που ετοιμάζεται να πάρει την πρωτοκαθεδρία στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα.

Πού, πότε, κάτω από το βάρος ποιων προβλημάτων ο κύκλος θα σπάσει δεν το ξέρουμε. Όμως η δυναμική της ταξικής πάλης δεν σταματά. Εκτός όλων των άλλων δεν πρέπει να υποτιμάμε ακόμα και τα ξεσπάσματα, χωρίς βέβαια να μας ζαλίζουν. Το ενδεχόμενο νέες εργατικές λαϊκές δυνάμεις να μπουν σε δράση, χωρίς να το περιμένουμε  και να παρέμβουμε στις εξελίξεις είναι μπροστά. Η αστική τάξη, άλλωστε, παίρνει τα μέτρα της. Είναι επίσης πολύ πιθανό πιοά μεσα να αντιμετωπίσουμε σημαντικές καμπές των εξελίξεων, σε συνθήκες μεγαλύτερης υποχώρησης του κινήματος. Αν καταφέρουμε να προχωρήσουμε μπροστά θα έχουμε γράψει μια ακόμα σελίδα στη συγκλονιστική πορεία του Κόμματός μας. Γι΄ αυτό, όπως αναφέρουν οι Θέσεις, η συναίσθηση της περιόδου που βρισκόμαστε και των μεγάλων δυσκολιών, επιβάλλει να παλεύουμε χωρίς κανέναν εφησυχασμό για την ενδυνάμωση των Κομματικών Οργανώσεων. 

Θ.Χ: Νομίζω ότι όλοι καταλαβαίνουμε ότι η εκτίμηση στις θέσεις και τη δράση του ΚΚΕ, όπως και οι δεσμοί του ΚΚΕ με τη νεολαία δεν αναπτύσσονται με κόλπα και τεχνάσματα. Ας πάρουμε ένα πρόσφατο παράδειγμα. Από την πρώτη φάση και σε όλη την περίοδο της πανδημίας, η «οργανωμένη απειθαρχία» του ΚΚΕ ως κατεύθυνση και στάση τροφοδότησε μια σειρά αγωνιστικών δράσεων, όπου ανάμεσα σε άλλες ξεχώρισαν η Πρωτομαγιά, η συγκέντρωση στη δίκη της Χρυσής Αυγής, το σπάσιμο των απαγορεύσεων στον εορτασμό του Πολυτεχνείου, η πανελλαδική απεργία τον Νοέμβρη και άλλα πολλά που συνεχίζονται. Διαμορφώθηκε το «έδαφος» και διευρύνθηκαν οι δυνατότητες των μελών της ΚΝΕ που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή των πολύ σημαντικών μαθητικών και φοιτητικών κινητοποιήσεων. Αυτά παραδειγματίζουν, αναγνωρίζονται από τους φίλους της ΚΝΕ κι όχι μόνο.

Αλλά τι μας δείχνουν; Οπωσδήποτε τον δρόμο που πρέπει να ακολουθούμε σταθερά, αυτόν δηλαδή της όξυνσης της ταξικής πάλης κάτω από όλες τις συνθήκες με βάση τη στρατηγική μας στόχευση. Και αναδεικνύουν τον πρωτοπόρο ρόλο που μπορεί να παίξει το Κομμουνιστικό Κόμμα για την ανάπτυξη του εργατικού κινήματος, της κοινωνικής συμμαχίας, ώστε να φτάσει τον αγώνα μέχρι την τελική αναμέτρηση και νίκη.

Αυτά ξεσηκώνουν τους αστούς ενάντιά μας και μπορούν να μας φέρνουν πιο κοντά στον λαό και τη νεολαία.

Το ΚΚΕ έχει συγκεντρώσει μεγάλη πείρα αναμετρήσεων κι επεξεργασιών για την υπεράσπιση των εργατικών – λαϊκών συμφερόντων κι αναγκών, των προϋποθέσεων για την ικανοποίηση τους. Και δεν είναι τυχαίο ότι στις Θέσεις αναφέρεται ότι το Κόμμα άντεξε, στάθηκε στα πόδια του και προχώρησε μπροστά, προγραμματικά και οργανωτικά, όλα αυτά τα 30 χρόνια, στηριζόμενο στις δικές του δυνάμεις. Χωρίς δηλαδή τον φάρο που αποτελούσε, παρά τα όποια προβλήματα, η οικοδόμηση του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ, από την ίδρυση ακόμα του Κόμματος, τα στηρίγματα που είχε το Κόμμα στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα σε διάφορες συνθήκες δράσης τον προηγούμενο αιώνα.

Αυτή η ανοδική πορεία μας κάνει πιο απαιτητικούς από τον εαυτό μας, δεν μας εμποδίζει να δούμε τι πρέπει να κάνουμε καλύτερα, πιο εύστοχα ή να διορθώσουμε. Γι αυτό μας απασχολεί το πώς θα εντάσσουμε όλη αυτή την προσπάθεια, τα ιστορικά και ιδεολογικά συμπεράσματα που έχουμε βγάλει και συνεχίζουμε να βγάζουμε, τις θέσεις και τις επεξεργασίες μας, την πείρα που έχουμε καταγράψει και αποκτάμε από την εξέλιξη της ταξικής πάλης μέσα στην καθημερινή δράση, στη λειτουργία των καθοδηγητικών οργάνων. Για να διαμορφώνουμε πιο γερά κριτήρια κομμουνιστικής δουλειάς κι υποδομής για τη συνέχεια.

Θ.Χ: Απ’όλα αυτά που είπαμε μέχρι τώρα και που αναφέρονται μέσα στις Θέσεις της ΚΕ, πιο ολοκληρωμένα και αναλυτικά, μπορεί να γίνει κατανοητό ότι απαιτείται ανώτερη ποιοτικά καθοδηγητική δουλειά του Κόμματος στην εργατική τάξη αλλά και μέσα στο ίδιο το κόμμα. Αναβάθμιση της ιδεολογικής και πολιτικής συζήτησης από την ΚΕ μέχρι τις ΚΟΒ και από το ΚΣ μέχρι τις ΟΒ. Όχι μόνο με τα απαραίτητα μαθήματα, τις σχολές, την αναγκαία συζήτηση άρθρων της ΚΟΜΕΠ, του Ριζοσπάστη, του Οδηγητή, άλλων εκδόσεων, αλλά με την αναβάθμιση της ιδεολογικής συζήτησης σε κάθε πλευρά που εξετάζουμε. Όπως, το πώς συζητάμε και σχεδιάζουμε τη δράση μας, την οικοδόμηση, την ανάπτυξη κινητοποιήσεων, τους στόχους πάλης που επιλέγουμε, τις πολιτικές εξελίξεις, τις εξελίξεις σε κάθε χώρο ευθύνης, όταν αντλούμε συμπεράσματα από τη δουλειά μας κ.ά.

Ας το πούμε και πιο συγκεκριμένα. Στις πρόσφατες φοιτητικές κινητοποιήσεις οι δυνάμεις της ΚΝΕ πρωτοστάτησαν στην οργάνωση του αγώνα, στη συσπείρωση δυνάμεων και στην αντιπαράθεση με τις επιδιώξεις της αστικής τάξης και της Κυβέρνησης για τα Πανεπιστήμια. Αυτή η προσπάθεια είναι αναπόσπαστα δεμένη με το πώς καθοδηγούνται ολόπλευρα, ιδεολογικά και πολιτικά, οι δυνάμεις που δίνουν τη μάχη, οι ΤΕ και τα ΤΣ που έχουν την ευθύνη, οι ΚΟΒ και οι ΟΒ. Με την αξιοποίηση των επεξεργασιών μας, την αφομοίωση ζητημάτων, όπως της πρόσφατης ανακοίνωσης του Τμήματος Παιδείας της ΚΕ, με την εξέταση της διαπάλης που κλιμακώνεται, με την κατανόηση της σύνδεσης οικονομίας – παιδείας – κοινωνίας για να αποκαλύψουμε εύστοχα το χαρακτήρα των αναδιαρθρώσεων που περιλαμβάνουν την ένταση της καταστολής κι άλλες πλευρές.

Αυτά απαιτούν πολύ καλή λειτουργία των καθοδηγητικών οργάνων, των βοηθητικών επιτρόπων, των ΚΟΒ και των ΟΒ. Γιατί η ποιότητα της εσωκομματικής ζωής και λειτουργίας, αφορά την ίδια την ικανότητα του Κόμματος και της ΚΝΕ, τον οργανωτικό τους ρόλο μέσα στις εργατικές, λαϊκές μάζες, στο κίνημα, στη νεολαία.

Από αυτή τη σκοπιά στις Θέσεις μας απασχολούν πολλά θέματα, όπως η ανάπτυξη κι εξέλιξη των στελεχών, ο εύστοχος και σωστός καταμερισμός, το πώς θα δοθεί πιο άμεση βοήθεια στις ΚΟΒ, αντίστοιχα και στις ΟΒ.

Έχουμε πολλά περιθώρια βελτίωσης. Και ιδιαίτερα στην προσπάθεια κατάκτησης της γνώσης της κομμουνιστικής θεωρίας κι ενός ευρύτερου μορφωτικού πολιτιστικού επιπέδου, που διαμορφώνουν πολύπλευρες ικανότητες. Μαζί με την εξέταση της πείρας που αποκτιέται μέσα στην ταξική πάλη, από τη συμμετοχή στην καθόλου εύκολη προσπάθεια σήμερα να αναπτύσσεται, με όσο το δυνατόν πιο μαζικές διαδικασίες, η πάλη. Με διαρκή προετοιμασία των μελών της ΚΝΕ για να ενταχθούν στις γραμμές του Κόμματος, με στόχο τη συνέχεια του Κόμματος, για την εκπλήρωση των σκοπών του κι αναπτύσσοντας παραπέρα την ικανότητα της ΚΝΕ να τραβά τη νεολαία στην επαναστατική πάλη.