Απεργιακός ξεσηκωμός στις 16 Ιουνίου:Απαντάμε με όλες τις εφεδρείες στη μάχη!

Για πολλούς εργαζόμενους, ιδιαίτερα νέους, το 8ωρο ακούγεται και σήμερα σαν ανέκδοτο. Επίσης, πολλοί είναι αυτοί που εργάζονται ήδη υπερωριακά χωρίς να αποζημιώνονται για αυτό, όπως προβλέπεται. Μπορεί, λοιπόν, κανείς να αναρωτηθεί «τι χειρότερο μπορεί να φέρει αυτό το νομοσχέδιο»;

Και εδώ υπάρχει χρήσιμη πείρα. Πάντα η πραγματική κατάσταση που επικρατεί στους χώρους δουλειάς είναι χειρότερη από αυτή που περιγράφει ακόμα και αυτή η αντεργατική νομοθεσία που υπάρχει. Όταν αυτή η κατάσταση αποτυπωθεί σε νόμους, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι στην πραγματική ζωή θα ακολουθήσουν τα χειρότερα. Αν δηλαδή σήμερα που ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να πληρώνει τις υπερωρίες με προσαύ­ξηση, αυτό σε πολλές περιπτώσεις δεν συμβαίνει, ας αναρωτηθούμε τι έχει να γίνει όταν θα καταργηθεί και τυπικά αυτή η υποχρέωση. Ακόμα περισσότερο, το τω­ρινό νομοσχέδιο δεν πρόκειται να είναι το τελευταίο. Αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στις οδηγίες της ΕΕ για τον εργάσιμο χρόνο για να καταλάβουμε τι «έρχεται»: Δουλειά μέχρι και για 13 ώρες τη μέρα, 12 μέρες σερί χωρίς ρεπό, διαχωρισμός ενεργού και «ανε­νεργού» χρόνου εργασίας με τον δεύτερο να μην «μετράει» κλπ.

Αν σήμερα υπάρχει ήδη εργασιακή ζούγκλα, αυτό δεν πρέπει να οδηγήσει κανέναν στο συμπέρασμα ότι δεν αξίζει να παλέψουμε ενάντια στο νέο νομοσχέδιο, αλλά ότι ο αγώνας μας πρέπει να στοχεύει ταυτόχρονα στην κατάργηση όλων των αντεργατικών νόμων της τελευταίας δεκαετίας, που ψήφισαν και εφάρμοσαν εναλλάξ όλες οι κυβερνήσεις της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και σε αυτά που ετοιμάζονται να φέ­ρουν αύριο.

Μπορεί σε πολλούς οι προβλέψεις του νομοσχεδίου να φαίνονται -και δικαίως- τόσο εξωφρενικές, που να μην μπορούν να πιστέψουν ότι υπάρχει πιθανότητα να εφαρμοστούν στον κλάδο τους, στην επιχείρησή τους. Όμως τα μέτρα ψηφίζονται με σκοπό να εφαρμο­στούν, γιατί η αύξηση του βαθμού εκμετάλλευ­σης είναι ανάγκη των καπιταλιστών, προκειμένου δουν τα κέρδη τους να αυξάνονται. Τα προηγούμενα χρόνια και δεκαετίες πολλοί εργαζόμενοι μπορεί να σκέφτηκαν ότι δεν θα τους «ακουμπήσουν» οι ευέλι­κτες μορφές εργασίας, όπως η μερική απασχόληση, το σπαστό ωράριο κλπ. Ότι ο εργοδότης τους δεν θα τους ζητήσει ποτέ να δουλέψουν την Κυριακή. Τώρα, ειδικά σε κλάδους όπως το εμπόριο, ο επισιτισμός κλπ, αυτά είναι καθεστώς και δεν χρειάζεται να θεωρείται… «κακός» ένας εργοδότης για να τα απαιτήσει. Άλλωστε «καλός εργοδότης» είναι στην πραγματικότητα αυτός που αξιοποιεί όλα τα όπλα που του δίνει η αντεργατι­κή νομοθεσία για να αυξήσει το βαθμό εκμετάλλευσης των εργαζομένων και να βγει «μπροστά» στον ανταγω­νισμό με τους άλλους.

Από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση, κυρίως δια στόματος Χατζηδάκη και τα παπα­γαλάκια της, έχουν αρχίσει μια τεράστια επιχείρηση παραπλάνησης. Παρουσιάζουν τις ανατροπές που φέρνει το νομοσχέδιο στον εργάσιμο χρόνο σαν «εξασφάλιση πε­ρισσότερων επιλογών ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε εργαζόμενου». Λένε ότι κάθε εργαζόμενος θα μπορεί να επιλέγει τον… συνδυασμό ημερήσιων ωρών ερ­γασίας και ρεπό που τον βολεύει, αρκεί να βγαίνει ο σωστός μέσος όρος. Προβάλουν απίθανες υποπεριπτώσεις, όπως η εργασία για 10 ώρες από Δευτέρα μέχρι Πέμπτη ακολουθούμενη από τριήμερο ρεπό. Βέβαια, η εργασία για 40 ώρες μέσα σε 4 μέρες είναι από μόνη της βαρβαρότητα και θέλει θράσος να την «πουλάει» κανείς για κάτι το θετικό. Όμως ο καθένας μπορεί να καταλάβει ότι δεν θα είναι ο εργαζόμενος που θα επιλέγει τι του «αρέσει», αλλά ο εργοδότης και αυτή η επιλογή θα έχει αποκλειστικό κριτήριο το πότε είναι «αυξημένες οι ανάγκες» της επιχείρησης. Τότε θα ξεζουμίζει τον εργαζόμενο μέχρι και για 10 ώρες τη μέρα και αντί να του πληρώνει τις υπερωρίες, θα τον απασχολεί λιγότερες ώρες όταν η δουλειά θα είναι «πεσμένη». Όπως είναι κατανοητό, στις περισσότερες επιχειρήσεις οι «αυξημένες ανάγκες» δεν διαρκούν από Δευτέρα έως Πέμπτη, αλλά για κάποιους μήνες τον χρόνο…

Η τραγική ειρωνεία είναι ότι κάποτε οι κυβερνήσεις, πατώντας πάνω στους μισθούς πείνας που οι ίδιες διαμόρφωσαν, «διαφήμιζαν» το δικαίωμα του εργαζόμενου να δουλεύει υπερωριακά προκειμένου να αυξήσει το εισόδημά του. Και σήμερα του λένε ότι αντί για έξτρα εισόδημα «δεν τρέχει και κάτι» να αμείβεται με… ρεπό.

Το 1917, αμέσως μετά την Οκτωβριανή Επανά­σταση, η εργατική εξουσία στη Σοβιετική Ένωση προχώρησε στην καθιέρωση της οχτάωρης εργάσιμης μέρας για 5 μέρες τη βδομάδα. Από το 1956 εφαρ­μοζόταν ο 7ωρος ημερήσιος εργάσιμος χρόνος και ο 6ωρος σε βαριές και ανθυγιεινές δουλείες. Η ερ­γάσιμη βδομάδα στη Σοβιετική Ένωση ήταν μια από τις μικρότερες στον κόσμο, ενώ πριν την επανάσταση ο ημερήσιος χρόνος εργασίας ήταν 13 με 14 ώρες. Κάθε εργαζόμενος είχε εξασφαλισμένες 24 μέρες άδειας που μαζί με τις αργίες έφταναν τον 1 μήνα, ενώ τα όρια ηλικίας για τη συνταξιοδότηση ήταν στα 60 χρόνια για τους άνδρες και στα 55 για τις γυναίκες. Ταυτόχρονα, βέβαια, ο ελεύθερος χρόνος του σοβιετικού εργαζό­μενου, εκτός από υπαρκτός ήταν και ποιοτικός καθώς ήταν εξασφαλισμένη η πρόσβαση σε πολιτιστικές, αθλητικές και άλλες δραστηριότητες, ενώ του έδινε τη δυνατότητα να συμμετέχει στην άσκηση της εργατικής εξουσίας.

Αξίζει να αναρωτηθεί κανείς: αν το πρώτο εργατικό κράτος στον κόσμο μπόρεσε να πετύχει όλα τα παραπά­νω τον προηγούμενο αιώνα και έχοντας ξεκινήσει από πολύ χαμηλή αφετηρία, πώς είναι δυνατόν να μας λένε ότι το σύγχρονο για τον 21^ο αιώνα είναι να δουλεύουμε ήλιο με ήλιο, να φτάνει Παρασκευή και να μην ξέρουμε αν θα δουλέψουμε και τί ώρα την Κυριακή και ταυτό­χρονα να υπάρχουν τεράστια ποσοστά ανεργίας; Πώς γίνεται στην εποχή των μεγάλων καινοτομιών στα μέσα παραγωγής, όταν όλες οι έρευνες δείχνουν ότι μέσα σε λίγες ώρες παράγονται πλέον αγαθά που κά­ποτε ήθελαν βδομάδες, να υπάρχουν εργοστάσια στην Κίνα, στα οποία οι εργάτες δουλεύουν με το σύστημα «996», δηλαδή από τις 9 το πρωί ως τις 9 το βράδυ για 6 μέρες τη βδομάδα, λες και βρισκόμαστε στο 1850;

Στην Ιαπωνία των μεγαθηρίων της αυτοματοποίησης και της ρομποτικής, το 13% των ερ­γαζομένων δουλεύουν πάνω από 60 ώρες τη βδομάδα, ενώ υπάρχει και ειδική ορολογία για τους θανάτους που σχε­τίζονται με την υπερβολική δουλειά (karoshi). Και ένα ανατριχιαστικό παράδειγμα από τις ΗΠΑ: Σύμφωνα με βίντεο που ανήρτησε η Amazon στο Twitter, η εταιρεία πρόκειται να λανσάρει ένα είδος «ντουλάπας απόγνωσης», όπως τη χαρα­κτήρισαν χρήστες του μέσου. Εκεί θα μπαίνουν οι εργάτες που βρίσκονται στα όρια της κατάρρευ­σης και θα προσπαθούν να συνέλθουν βλέποντας βίντεο «καθοδηγούμενου διαλογισμού, θετικών σκέψεων, ηρεμιστικές σκηνές με ήχους και άλ­λα». Στο εσωτερικό θα υπάρχει ένα μικρό τραπέζι με μια οθόνη, λίγα ράφια με φυτά, ένας μικρός ανεμιστήρας και φωτισμός που θα μιμείται τον γαλάζιο ουρανό, σε περίπτωση που οι εργάτες έχουν ξεχάσει πώς μοιάζει μετά από μια δεκάωρη βάρδια.

Δεν μπορεί να αποδεχτούμε ότι αυτό είναι το μέλλον μας! Σήμερα είναι υπερώριμο το αίτημα για 7ωρη - 5ήμερη - 35ωρη εργασία με αύξηση των αποδοχών. Αυτό που μπαίνει εμπόδιο στην πραγματοποίησή του είναι μόνο η ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, το καπιταλιστικό κέρδος ως κίνητρό της και ως μονα­δικό κριτήριο του τι και πώς θα παραχθεί. Για τα κέρ­δη των καπιταλιστών ξεθεώνονται και σακατεύονται δισεκατομμύρια εργάτες και μισθωτοί επιστήμονες σε ολόκληρο τον πλανήτη. Αυτά είναι που πρέπει να βγουν από τη μέση για να ζήσουμε όπως αρμόζει στην εποχή μας!