Βέλγιο και τετραήμερη εργασία: δεν υπάρχει...

Τα ξημερώματα της Τρίτης 15 Φεβρουαρίου ανακοινώθηκε από το υπουργικό συμβούλιο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης του Βελγίου, η επίτευξη συμφωνίας όλων (και των επτά!) κυβερνητικών κομμάτων, πάνω στην μεταρρύθμιση του χρόνου εργασίας στη χώρα.

Η μεταρρύθμιση μεταξύ άλλων ("δικαίωμα" στον εργαζόμενο να μην απαντά σε e-mail της δουλειάς στο διάστημα 11μμ-5πμ, κατάργηση της προσαυξημένης αμοιβής για νυχτερινή εργασία στο ηλεκτρονικό εμπόριο μέχρι τα μεσάνυχτα κλπ) προβλέπει τη γνωστή και σε εμάς "διευθέτηση του χρόνου εργασίας". Πρόκειται για τη δυνατότητα επέκτασης του εργάσιμου χρόνου πέρα από το 8ωρο (μέχρι και τις 10 ώρες) χωρίς καμία πρόσθετη αμοιβή, πόσο μάλλον προσαυξημένη-υπερωριακή όπως ίσχυε για τέτοιες περιπτώσεις, αλλά με "αντιστάθμισμα" τη μείωση του εργάσιμου χρόνου κάποια άλλη στιγμή ή την παροχή κάποιων επιπλέον ημερών ανάπαυσης. Με άλλα λόγια, το 8ωρο, από ημερήσιος χρόνος εργασίας, γίνεται "μέσος όρος" που υπολογίζεται σε έναν χρονικό ορίζοντα εξαμήνου ή έτους.

Όπως και στην Ελλάδα, έτσι και στο Βέλγιο, ο νόμος προβλέπει ότι αυτό θα γίνεται μετά από "συμφωνία" εργαζόμενου και εργοδότη και μάλιστα μόνο αν το αίτημα κατατεθεί πρώτα από τον εργαζόμενο. Όλοι καταλαβαίνουν, βέβαια, ποιος και με ποια κριτήρια αποφασίζει για τέτοια ζητήματα στην πραγματική ζωή, στον χώρο δουλειάς. Η επί της ουσίας κατάργηση του 8ώρου και της υπερωριακής αμοιβής, γίνεται προσπάθεια να "σερβιριστεί" στους εργαζόμενους σαν κάτι ωφέλιμο για αυτούς, αφού θα τους δώσει τη δυνατότητα να ρυθμίζουν το πρόγραμμά τους σε συνεννόηση με τον εργοδότη τους, με βάση τις δικές τους ανάγκες (τις ανάγκες του εργοδότη δηλαδή, που θα μπορεί να "ξεζουμίζει" τον εργαζόμενο όποτε και όπως θέλει, πληρώνοντας λιγότερα, αφού θα γλιτώνει τις υπερωρίες), χωρίς την επιβολή του κράτους.

Στην Ελλάδα ακούσαμε πριν λίγους μήνες από τον υπουργό εργασίας Κ. Χατζηδάκη, με τον νόμο του οποίου η "διευθέτηση" μπορεί πλέον να γίνεται με ατομική σύμβαση και χωρίς να απαιτείται η συμφωνία του εργατικού σωματείου, το περίφημο παράδειγμα του εργαζόμενου που θέλει να δουλεύει 10ωρο για ένα χρονικό διάστημα, για να πάρει μετά κάποιες μέρες ρεπό και να πάει να μαζέψει τις ελιές του. Πιθανά στο Βέλγιο, όπου δεν είναι τόσο διαδεδομένη αυτή η δραστηριότητα, να πουν στους εργαζόμενους ότι θα μπορούν πλέον άνετα, μετά τα 10ωρα, να πηγαίνουν να μαζεύουν τα λαχανάκια Βρυξελλών τους…

Στο Βέλγιο, πάντως, χρησιμοποιούν τώρα ένα άλλο (βολικό) παράδειγμα εφαρμογής της διευθέτησης που χρησιμοποίησε προπαγανδιστικά και η κυβέρνηση της ΝΔ στην Ελλάδα: σύμφωνα με αυτό, ο εργαζόμενος δουλεύει 4 δεκάωρα και παίρνει 3 ρεπό τη βδομάδα, αντί για 2. Υπερτονίζουν τις μέρες εργασίας και περνούν στα "ψιλά γράμματα" τις ώρες εργασίας ανά ημέρα, για να το βαφτίζουν αυτό "καθιέρωση της 4ήμερης εργασίας χωρίς μείωση μισθού". Αυτό, φυσικά, αν ίσχυε, θα ανταποκρινόταν εν μέρει στις σημερινές δυνατότητες που προσφέρει η τεράστια άνοδος της παραγωγικότητας της εργασίας, που επιτρέπει μάλιστα και επιπρόσθετη αύξηση αποδοχών. Μόνο που συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: Αντί για γενική μείωση του εργάσιμου χρόνου, έχουμε την ελαστικοποίησή του.

Αποφεύγουν να χρησιμοποιήσουν άλλα, πιο ρεαλιστικά παραδείγματα, όπως αυτό του ξενοδοχοϋπάλληλου που θα δουλεύει (και με τον νόμο πλέον) συνεχόμενα 10ωρα για όλο το διάστημα της "κορύφωσης" της τουριστικής περιόδου, χωρίς να πληρώνεται παραπάνω, και οι επιπλέον ώρες θα του "επιστρέφονται" στο τέλος της σεζόν, λίγο πριν απολυθεί έτσι κι αλλιώς, όταν η δουλειά θα είναι "πεσμένη". Ή, αντίστοιχα, ενός εργαζόμενου σε μια βιομηχανία, στο Βέλγιο ή στην Ελλάδα, που μπορεί να χαρακτηρίζεται από εποχικότητα.

Η νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης του Βελγίου επιβεβαιώνει ότι η "διευθέτηση του χρόνου εργασίας" και γενικότερα η ελαστικοποίησή του, αποτελεί ανάγκη του κεφαλαίου και κεντρική κατεύθυνση της ΕΕ εδώ και τουλάχιστον 3 δεκαετίες (από την εποχή, δηλαδή, της Λευκής Βίβλου της ΕΕ, που ακολούθησε τη συνθήκη του Μάαστριχτ) και δεν είναι το αποτέλεσμα κάποιας "νεοφιλελεύθερης εμμονής" της κυβέρνησης της ΝΔ, όπως έλεγε το καλοκαίρι ο ΣΥΡΙΖΑ, για να καταλήξει τελικά να υπερψηφίζει τα μισά άρθρα του σχετικού νόμου...

Σήμερα, πάνω στην αγωνία του να εξωραΐσει την ΕΕ στα μάτια του λαού και της νεολαίας και να παρουσιάσει μια ειδυλλιακή εικόνα για τις καπιταλιστικές χώρες-μέλη της που απλώς... "δεν έχουν Μητσοτάκη", ξεπλένει αναγκαστικά και το αντεργατικό τερατούργημα που ψήφισε η κυβέρνηση της ΝΔ τον Ιούνιο, τον "νόμο Χατζηδάκη", αφού πανηγυρίζει επειδή το ακριβώς ίδιο πράγμα ψηφίζεται στο Βέλγιο και δίνει "πάσα" στον υπουργό να εμφανίζεται ως δικαιωμένος. Εκτός αν δουλεύουμε 4ημερο στην Ελλάδα και δεν το είχαμε πάρει είδηση...

Τι άλλη απόδειξη χρειάζεται κανείς για να πειστεί ότι δεν έχει να περιμένει τίποτα από όσους υπόσχονται ότι, αν ξαναγίνουν κυβέρνηση, θα καταργήσουν τέτοιους νόμους και ότι μόνος δρόμος για να καταργηθούν αυτοί στην πράξη είναι ο συλλογικός αγώνας, όπως, για παράδειγμα, με το μεγάλο συλλαλητήριο του Σαββάτου στο Σύνταγμα;

Άλλωστε, για να κλείσουμε όπως ξεκινήσαμε, σωτήρες για τον λαό δεν υπάρχουν, όπως δεν υπάρχει και 4ήμερη εργασία στην Ελλάδα ή στο Βέλγιο…