«Gamestop»: Ψηφιακή επανάσταση ή ακόμα ένας τρόπος να βγάλουν λεφτά οι μεγαλοκαρχαρίες;
Δευ, Μαρ 1, 2021
Η GameStop, μια εταιρεία λιανικού εμπορίου βιντεοπαιχνιδιών στα όρια της χρεοκοπίας, η Wall Street και το subreddit1 «r/WallStreetBets» του Reddit αποτέλεσαν τους πρωταγωνιστές σε ένα σκιώδες χρηματιστηριακό παιχνίδι μέσα στον Ιανουάριο. Η μετοχή της GameStop από τα 20 περίπου δολάρια, μέσα σε λίγες μέρες, εκτοξεύτηκε στα 483 δολάρια, μετά από συντονισμένη αγορά μετοχών από μικροεπενδυτές με στόχο να χτυπήσουν τα κερδοσκοπικά ταμεία (hedge funds) που είχαν «σορτάρει» τη μετοχή («πόνταραν» στην πτώση της). Ή τουλάχιστον αυτή είναι η εικόνα που προσπάθησαν να καλλιεργήσουν. Το αποτέλεσμα; Ορισμένα μεγάλα hedge funds να δεχτούν τεράστιο οικονομικό πλήγμα. «Επανάσταση της μαρίδας απέναντι στους μεγαλοκαρχαρίες των hedge funds», «Δαυίδ εναντίον Γολιάθ στη Wall Street», «Το διαδίκτυο είναι το όπλο των μικρών απέναντι στην ελίτ» και άλλοι μεγαλόστομοι τίτλοι ειδήσεων σαν αυτούς έκαναν τον γύρο του κόσμου…
Τι συνέβη όμως στ’ αλήθεια;
Τώρα που πλέον «κάθισε» η σκόνη που σήκωσαν τα ΜΜΕ και το διαδίκτυο γύρω από τα γεγονότα μπορούμε να δούμε τι πραγματικά συνέβη. Οι επαγγελματίες της Wall Street θεωρούν δεδομένο ότι η άνοδος της μετοχής δε δημιουργήθηκε από μικροεπενδυτές αλλά από hedge funds που χρησιμοποίησαν το πλήθος ως μοχλό πίεσης προς τα δικά τους συμφέροντα. Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο είναι ότι η GameStop ήταν η 15η στις προτιμήσεις των μικροεπενδυτών εκείνες τις μέρες. Καταρρίπτεται δηλαδή ο μύθος ότι η «συντονισμένη διαδικτυακή συνεργασία των μικροεπενδυτών δημιούργησε την άνοδο», αφού τα μάτια των μικροεπενδυτών ήταν σε άλλες μετοχές (Apple, Tesla, Facebook κ.ά.). Στην πράξη ήταν μια ομάδα άλλων μεγαλοεπενδυτών που άρχισαν την επίθεση και τράβηξαν τους μικροεπενδυτές με το μέρος τους, ντύνοντάς το με όμορφο μάρκετινγκ και κατάλληλη χρήση των social media.
Είναι αλήθεια ότι κάποια μεγάλα hedge funds δέχτηκαν τεράστιο πλήγμα στα οικονομικά τους και ότι ορισμένοι μικροεπενδυτές κέρδισαν εκατομμύρια δολάρια;
Προφανώς και είναι αλήθεια. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε 2 στοιχεία. Πρώτον, ότι η συντριπτική πλειοψηφία των μικροεπενδυτών, των νέων και των οικογενειαρχών, που πόνταραν τις αποταμιεύσεις τους, βγήκαν οι μεγάλοι χαμένοι για άλλη μια φορά στην ιστορία. Δεύτερον, ότι δεν είναι η πρώτη φορά που μεγάλα μονοπώλια προσπαθούν να τραβήξουν τις μάζες με το μέρος τους στον πόλεμο που διεξάγουν με άλλα μονοπώλια, με στόχο την επικράτησή τους στην αγορά.
Είναι χαρακτηριστικά τα υπερκέρδη που έβγαλαν ορισμένα hedge funds από την ιστορία αυτή. Το νεοϋορκέζικο hedge fund «Senvest Management» κέρδισε 700 εκατ. δολάρια. Οι 9 μεγαλομέτοχοι της GameStop (Black Rock, Fidelity κ.ά.) κατέγραψαν κέρδη δισεκατομμυρίων. Ήταν τόσο μεγάλη η κόντρα των μονοπωλίων που άλλα μονοπώλια άλλαξαν τους αόρατους κανόνες της ελεύθερης αγοράς (sic) ώστε να επηρεάσουν την πορεία της μετοχής. Για παράδειγμα, η «Robinhood», μια εύχρηστη πλατφόρμα για χρηματιστηριακές συναλλαγές που χρησιμοποιείται κυρίως από μικροεπενδυτές, ανέστειλε τις συναλλαγές πάνω στη μετοχή της GameStop για να προστατεύσει την περαιτέρω άνοδό της. Ο λόγος; Η «Citadel Securities», μία από τις μεγαλύτερες πηγές εσόδων για την «Robinhood» συνδέεται με τη «Melvin Capital» που είχε ποντάρει στην πτώση της μετοχής. Αντίστοιχα, μόνο τυχαίος δεν μπορεί να είναι ο ρόλος του Elon Musk, που μέσα από ένα tweet κάλεσε τον κόσμο να επενδύσει στη «GameStop» για να πλήξει τα μονοπώλια που είχαν «σορτάρει» τη μετοχή. Αξίζει να θυμίσουμε ότι παλιότερα εταιρείες του Elon Musk είχαν δεχθεί επίθεση «σορταρίσματος» από μεγάλα hedge funds, με μεγάλες απώλειες για τον ίδιο.
Αλήθεια, τι σχέση έχουν όλα αυτά με τη ζωή μας;
Η προσπάθεια να μας πείσουν -για άλλη μια φορά- ότι αν είσαι έξυπνος, αν ρισκάρεις, μπορείς κι εσύ να τα καταφέρεις, έπεσε στο κενό. Ο «λαϊκός καπιταλισμός» αποδείχθηκε για άλλη μια φορά μια απάτη που προσπαθεί να κρύψει τη σκληρή εκμετάλλευση που δέχονται παγκοσμίως οι εργαζόμενοι από τους καπιταλιστές, προσπαθεί να κρύψει ότι οι καπιταλιστές παρασιτούν πάνω σε μια ολόκληρη κοινωνία χωρίς να προσφέρουν τίποτα απολύτως. Στο όνομα των κερδών τους επηρεάζουν τις τιμές των προϊόντων, τη διάθεσή τους στην αγορά, χωρίς να ενδιαφέρονται για τις ανάγκες μας.
Έχει πάντως ενδιαφέρον η δήλωση ενός χρήστη που συμμετείχε: «Οργανωθήκαμε και συντονιστήκαμε διαδικτυακά ώστε να χτυπήσουμε τις πολυεθνικές που τόσα χρόνια παίζουν με τις ζωές μας». Σε αυτή την ανάγκη πάτησαν και οι πολυεθνικές για να χρησιμοποιήσουν την οργή του αμερικανικού λαού για τους δικούς τους σκοπούς, για να τη μετατρέψουν σε έναν ενσωματώσιμο, άκαρπο αγώνα μέσα από τα social media και το διαδίκτυο, μακριά από τα πραγματικά συμφέροντα του λαού.
Αυτήν ακριβώς την ανάγκη νιώθουμε και όλοι εμείς στην ΚΝΕ. Την ανάγκη οργανωμένα, συλλογικά να αγωνιστούμε δίπλα-δίπλα, μέσα από τους συλλόγους και τα σωματεία μας. Με τη δράση μας και όχι μέσα από likes και follows. Να παλέψουμε για την επανάσταση και τη νέα κοινωνία, της πραγματικής ελευθερίας και της ζωής με δικαιώματα, τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό! Σε αυτόν τον αγώνα καλούμε και όλους τους νέους!
Μάνθος Ψυρράκης,
μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ