Η συνέχιση της δημοσιογραφίας με άλλα, «βίαια» μέσα

Τα αστικά Μέσα Ενημέρωσης και στα δύο στρατόπεδα της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης υπηρετούν την προπαγανδιστική γραμμή κάθε πλευράς, την προσπάθειά της να δημιουργήσει το «κλίμα» που τη συμφέρει. Έτσι, την ώρα που στην Ελλάδα και σε όλες τις χώρες του «δυτικού» στρατοπέδου, μαθαίνουμε για τις αγριότητες που διαπράττει ο ρωσικός στρατός, ενώ ταυτόχρονα υπερτονίζονται οι δυσκολίες που συναντά στην προσπάθεια να πετύχει τους στόχους του και υπάρχει… «συνεχής ενημέρωση» για τον «εκνευρισμό του Πούτιν» και τις «κατσάδες» στους υφιστάμενούς του, στη Ρωσία και τις σύμμαχες χώρες της παρουσιάζεται μια εντελώς διαφορετική εικόνα: όλα πάνε βάσει σχεδίου, οι κάτοικοι των ουκρανικών χωριών και πόλεων υποδέχονται τους Ρώσους στρατιώτες ως απελευθερωτές, αντιφασιστικά μνημεία αποκαθίστανται και γενικά προχωρά η «αποναζιστικοποίηση» της Ουκρανίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, φυσικά αξιοποιούνται και τα περιβόητα fake news που -χωρίς να παραβλέπουμε τις δυνατότητες γρήγορης και ευρείας διάδοσης που προσφέρει σήμερα το διαδίκτυο και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης- κάθε άλλο παρά πρωτόγνωρο φαινόμενο αποτελούν, ιδιαίτερα σε καιρό πολέμου. Είναι χαρακτηριστικό πως η «αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης» από ανταγωνιστικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, και ιδιαίτερα από τη Ρωσία, ήταν στην προμετωπίδα του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ όλα τα προηγούμενα χρόνια και υπήρχε σχετική προετοιμασία με εκπαιδευτικά προγράμματα σε συνεργασία με πανεπιστήμια, σεμινάρια για δημοσιογράφους κτλ.

Αν και δεν μπορούμε να ξέρουμε πόσο «καλά» τα έχει πάει η Ρωσία στην παραγωγή fake news σε αυτόν τον πόλεμο, μιας και τα ρωσικά νέα (fake και μη) δύσκολα φτάνουν σε εμάς, μπορούμε με σιγουριά να πούμε ότι το αντίπαλο στρατόπεδο έχει «δώσει ρέστα». Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς: Τις εικόνες συνωστισμού από τη Ρώμη της Ουκρανίας; Τους νεκρούς Ουκρανούς στο Φιδονήσι που αναστήθηκαν; Το βίντεο με την Παλαιστίνια Άχεντ Ταμίμι να χαστουκίζει Ρώσους στρατιώτες; Τα πλάνα από βιντεοπαιχνίδι που «έπαιξαν» σαν ρωσικοί βομβαρδισμοί; Πραγματικά, οι άνθρωποι ξεπέρασαν κάθε φαντασία…

Αν, όμως, μείνουμε σε αυτά θα χάσουμε την ουσία. Γιατί τα μεγαλύτερα «fake news» των ημερών είναι άλλα και βασικά είναι ένα, αν και παρουσιάζεται με διαφορετικές εκδοχές:

• Η πρώτη εκδοχή, που παρουσιάζεται κυρίως από τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης, είναι ότι ο λαός πρέπει να «συσπειρωθεί» με την κυβέρνηση και την επιλογή της «εμπλοκής με τα μπούνια» στους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Να επιλέξει νέες «θυσίες», να μπει σε νέους κινδύνους και περιπέτειες στο όνομα «εθνικών στόχων», γιατί έτσι θα βγει και ο ίδιος κερδισμένος, όπως ωφελήθηκε η Ελλάδα το 1827 όταν «το ΝΑΤΟ της εποχής» έσπευσε να μας βοηθήσει στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου (ναι, το έγραψαν και αυτό). «Θα ήταν προτιμότερο προφανώς να μην είχε ξεκινήσει αυτός ο πόλεμος. Όμως πλέον είναι αργά. Ο πόλεμος εξελίσσεται και όπως όλα δείχνουν θα είναι μακρύς. Θα απαιτήσει θυσίες και αναθεωρήσεις μεγάλες. Κοινώς, ο πόλεμος θα αλλάξει τον κόσμο και καλό είναι να είμαστε όλοι προετοιμασμένοι για όλα», σημειώνει με νόημα ο διευθυντής του «Βήματος» σε πρόσφατο άρθρο του στην εφημερίδα.
• Η δεύτερη εκδοχή που θα συναντήσει κανείς στα αστικά ΜΜΕ (και είναι η επικρατούσα στα φιλικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ μέσα) προβάλει την πρόταση για μια δήθεν πιο «ελαφριά εμπλοκή» στο πλαίσιο πάντα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, υπηρετώντας ακριβώς τους ίδιους στρατηγικούς στόχους, τα ίδια επιχειρηματικά σχέδια.

«Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν είχε κανένα λόγο να είναι η επισπεύδουσα σε ενέργειες κατά της Ρωσίας και όφειλε να μείνει στο πλαίσιο των κυρώσεων που αποφάσισαν το ΝΑΤΟ και η ΕΕ», σημείωνε σε ένα από τα κύρια άρθρα της η «Εφημερίδα των Συντακτών». Αυτή η «χρυσή τομή», υποτίθεται ότι συνδυάζει τη συμμετοχή στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση με τη «σωστή πλευρά της ιστορίας» και την αποφυγή του μεγάλου «κόστους» από αυτή. Θα έλεγε, βέβαια, κανείς ότι το «αφήγημα» καταρρέει με μια απλή ματιά στις χώρες της ΕΕ που έχουν σήμερα σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις και ακολουθούν τον ίδιο ακριβώς δρόμο με την κυβέρνηση της ΝΔ, τον ίδιο, δηλαδή, που όλοι ξέρουν ότι θα ακολουθούσε και ο ΣΥΡΙΖΑ αν ήταν κυβέρνηση.

Καμία εντύπωση δεν πρέπει να προκαλεί, λοιπόν, το γεγονός ότι στα ίδια μέσα διαβάζουμε και άρθρα για τον πόλεμο στην Ουκρανία που μοιάζουν να γράφτηκαν μέσα στην αμερικανική πρεσβεία, ούτε το «ξέπλυμα» στους 40 βαθμούς της… «πρώτης γυναίκας Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ», της μακελάρισσας Μαντλίν Ολμπράιτ, πρωτεργάτριας των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία, που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή.

• Υπάρχει και μια τρίτη, μειοψηφική εκδοχή, που θα έλεγε κανείς ότι φαντάζει πιο «αντικειμενική», αφού δίνει σε κάθε εμπόλεμη πλευρά το «δίκιο» και το «άδικο» που της αναλογεί (αναφέρει, για παράδειγμα, στις αναλύσεις της την επέκταση του ΝΑΤΟ «προς ανατολάς», τον ρόλο των φασιστικών δυνάμεων στην Ουκρανία κλπ). Στο «δια ταύτα», όμως, καλεί τον λαό να πιστέψει ότι είναι ρεαλιστικό μέσα σε ένα τέτοιο διεθνές περιβάλλον να τη βγάλει «άβρεχτος», αρκεί η κυβέρνηση να υιοθετήσει κάποιες «έξυπνες διπλωματικές τακτικές», φυσικά χωρίς σύγκρουση με το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων, που υπαγορεύουν την πολιτική της εμπλοκής.

Το κοινό στοιχείο και των τριών παραπάνω εκδοχών «βγάζει μάτι»: ο λαός και η νεολαία της Ελλάδας, οι λαοί της περιοχής δεν έχουν κάποια άλλη επιλογή, δεν έχουν τη δύναμη να κάνουν τίποτα άλλο παρά να περιμένουν από τις αστικές τάξεις και τις κυβερνήσεις που τους οδηγούν στον πόλεμο, να δώσουν και τη διέξοδο από αυτόν. Άντε, το πολύ-πολύ να τις πιέσουν λίγο για να είναι πιο «ανοιχτομάτες» και να κινούνται «έξυπνα».

Ταυτόχρονα, όσο περνούν οι μέρες ενισχύεται στα αστικά ΜΜΕ το στοιχείο του «οφέλους» που μπορεί να έχει ο λαός, παρά τις θυσίες, αν επιτευχθούν τελικά οι μεγάλοι στόχοι της αστικής τάξης, αν η Ελλάδα καταφέρει να μετατραπεί σε ενεργειακό και διαμετακομιστικό «κόμβο», ιδιαίτερα τώρα που γίνεται πιο επιτακτικός ο στόχος της απεξάρτησης από το ρώσικο φυσικό αέριο. Και αυτά είναι τα μεγαλύτερα fake news της περιόδου...

Όσο πολιτισμένα και με αστική ευγένεια μπορεί να διεξάγεται ο «διάλογος» ανάμεσα στις παραπάνω εκδοχές της κυρίαρχης άποψης, άλλο τόσο απροκάλυπτη είναι η επίθεση στην άλλη άποψη, αυτή που λέει ότι ο λαός δεν πρέπει να επιλέξει στρατόπεδο ληστών. Το ΚΚΕ, αλλά και κάθε τίμιος αγωνιστής, καλλιτέχνης κλπ που θα υποστηρίξει το παραπάνω, βαφτίζεται σε χρόνο dt «υποστηρικτής του Πούτιν».

Ξεχωριστή θέση στην «ύλη» των αστικών ΜΜΕ έχει το κάλεσμα για «σιωπητήριο» όσον αφορά τις λαϊκές διεκδικήσεις στο όνομα της (καινούριας) έκτακτης κατάστασης. Δεν είναι τώρα καιρός για αγώνες, μας λένε. Τι κι αν κοντεύουμε να ζούμε με κεριά μέσα στα σπίτια μας, τώρα είναι ώρα να καθόμαστε στον καναπέ, να ακούμε τους διεθνολόγους (που έχουν αντικαταστήσει τους λοιμωξιολόγους στα τηλεοπτικά πάνελ) και να εμπιστευόμαστε την κυβέρνηση και το κράτος... Αρθρογράφος των «Νέων», για παράδειγμα, δυσκολεύεται, γράφει, να ξεχωρίσει τις πραγματικές ειδήσεις από τα fake news, όταν διαβάζει ότι έχει προκηρυχθεί γενική απεργία για τις 6 Απριλίου! Δεν πειράζει, θα της λυθεί η απορία…

Και όσο βλέπουν, ακόμα και στις δημοσκοπήσεις τους, ότι, παρά τον ορυμαγδό της προπαγάνδας, η γραμμή δεν «περπατάει», τόσο περισσότερο «σκυλιάζουν». Και δώσ’ του καινούρια άρθρα από τα «κουρασμένα παλληκάρια» της ελληνικής δημοσιογραφίας για τον λιμό της Ουκρανίας, για τον Πούτιν που είναι συνεχιστής της ΕΣΣΔ (άσχετα που όταν διαλυόταν η ΕΣΣΔ όλοι αυτοί ήταν στην ίδια πλευρά με τον Πούτιν…) και φυσικά για το ΚΚΕ.

Υπάρχουν, όμως, και οι μικρές στιγμές απόλαυσης μέσα σε αυτό το αποκρουστικό κλίμα των αστικών ΜΜΕ. Όπως όταν ομογενής από την Ουκρανία είπε σε εκπομπή ότι οι λαοί στη Σοβιετική Ένωση έμαθαν να ζουν μαζί και αναρωτήθηκε «τι πόλεμος είναι αυτός» ή όταν ο πρώην πρέσβης της Ελλάδας στην Ουκρανία είπε σε εκπομπή της ΕΡΤ ότι ο ρωσικός πληθυσμός αναπολεί τη Σοβιετική Ένωση γιατί τότε «είχε δουλειά, είχε διαμέρισμα, είχε ασφαλιστική κάλυψη, είχε φως νερό, τηλέφωνο δωρεάν, είχε σχολείο δωρεάν», προκαλώντας δυσκολία στην κατάποση σε τουλάχιστον έναν από τους παρουσιαστές. Τι να κάνουμε, παιδιά, «συμβαίνουν αυτά στις ζωντανές μεταδώσεις»…