«Ισότητα των φύλων»: Ο δούρειος ίππος ΕΕ - κυβερνήσεων για την ένταση της εκμετάλλευσης γυναικών και αντρών

Στην έκθεση επισημαίνεται πως «οι γυναίκες είναι πιθανότερο να βρίσκονται σε προσωρινή, μερική και επισφαλή απασχόληση σε σχέση με τους άνδρες (26,5% σε σύγκριση με το 15,1% των ανδρών)» και ότι «η πανδημία θα σπρώξει πάνω από 47 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια παγκοσμίως κάτω από το όριο της φτώχειας έως το 2021». Τι όμως τελικά προτείνουν; «η ευέλικτη εργασία, όπως συμφωνείται με τους εργοδότες, μπορεί να παράσχει ευκαιρίες στις γυναίκες και στους άνδρες να εργάζονται από την κατοικία τους ή από τοπικούς χώρους συνεργασίας, και θα μπορούσε να διασφαλίσει καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής». Δηλαδή, περισσότερη «ευελιξία» για τις γυναίκες στην εργασία, στα ωράρια, στο χώρο εργασίας (μέσω της τηλεργασίας), στο εισόδημα, με πρόφαση ότι έτσι θα μπορούν να συνδυάσουν την προσωπική τους ζωή με την επαγγελματική. Είναι όμως έτσι;

Όλο και περισσότερες εργαζόμενες, ιδιαίτερα νέες, βιώνουν πλέον ότι η «ευελιξία» σημαίνει καταδίκη σε ζωή και δικαιώματα-λάστιχο. Σημαίνει ακανόνιστα ωράρια, δουλειά τις Κυριακές, απολύσεις-ακόμα και εγκύων-, δουλειά μέχρι τα βαθιά γεράματα. Χάνεται κάθε διάκριση ανάμεσα στον εργάσιμο και μη εργάσιμο χρόνο. Η εργαζόμενη γίνεται κυριολεκτικά διαθέσιμη στον εργοδότη από οπουδήποτε, οποτεδήποτε. Εξάλλου ο εργοδότης «μπαίνει» πλέον και στο σπίτι των εργαζομένων που δουλεύουν με τηλεργασία- μορφή ελαστικής απασχόλησης που ήρθε με «ευκαιρία» την πανδημία και θα μείνει- αφού αποτελούσε πολύ καιρό τον πόθο των μονοπωλιακών ομίλων όπως του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων (ΣΕΒ). Η κοινωνική ζωή των γυναικών, οι διαπροσωπικές σχέσεις, προσαρμόζονται «ευέλικτα» στις απαιτήσεις της αυξανόμενης κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων. Έτσι αυξάνονται τα κέρδη τους από την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων- αντρών και γυναικών.

Η έκθεση της FEMM παροτρύνει τα κράτη- μέλη της ΕΕ «να ενθαρρύνουν τους άνδρες, μέσω της θέσπισης μέτρων που παρέχουν κίνητρα, για παράδειγμα, να δεχτούν ευέλικτες εργασιακές διευθετήσεις», στο όνομα της «ισότητας» των φύλων και «για να μοιραστούν οι δουλειές του σπιτιού». Ουσιαστικά, προτείνουν να επεκταθούν και στους άνδρες εργαζόμενους οι ευέλικτες μορφές εργασίας.

Τι προτείνουν; Όχι να απαλλαγεί η εργαζόμενη και άνεργη γυναίκα από τη σχεδόν ατομική αποκλειστική ευθύνη, με διεκδίκηση δημόσιων και δωρεών υπηρεσιών στήριξης και φροντίδας της οικογένειας, αλλά να μεταφερθεί το βάρος και στον άνδρα εργαζόμενο. Οι «εναλλακτικές» λύσεις που προτείνουν αντιμετωπίζουν τη φροντίδα της οικογένειας σαν μια ατομική ευθύνη, η οποία το πολύ πολύ να μοιράζεται πιο ισότιμα ανάμεσα στις γυναίκες και τους άνδρες. Γιατί οι δωρεάν και για όλους κοινωνικές υπηρεσίες και υποδομές Υγείας, Πρόνοιας, προσχολικής αγωγής, ειδικής αγωγής, αθλητισμού, πολιτισμού, τα μέτρα προστασίας της μητρότητας, αποτελούν «κόστος» για το κράτος. Έτσι, η στήριξη των παιδιών, των ηλικιωμένων, των ΑμεΑ αξιοποιείται ως πεδίο για να βγάλουν κέρδος οι επιχειρηματικοί όμιλοι, κάνοντας bussiness και στον τομέα φροντίδας της οικογένειας.

Τελικά, το αντιλαϊκό «μενού» των ευρωπαϊκών επιτελείων για τις γυναίκες έχει στόχο να προωθηθεί πιο αποφασιστικά η στρατηγική της ΕΕ για την ανάκαμψη της κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων: το τσάκισμα των εργασιακών δικαιωμάτων, της σταθερής δουλειάς, του σταθερού ωραρίου, η ακόμα μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση των ήδη λειψών δομών και Υπηρεσιών Υγείας, Πρόνοιας, Παιδείας. Οι διακρίσεις που βιώνουν οι γυναίκες σε κάθε πλευρά της κοινωνικής ζωής τους, στην εργασία, την εκπαίδευση, την οικογένεια, αξιοποιούνται και με νέες μορφές, διότι αποτελούν πηγή πρόσθετου κέρδους για τις μετοχικές-καπιταλιστικές επιχειρήσεις.

Ταυτόχρονα, οι σύγχρονες μορφές της ανισοτιμίας των γυναικών, όπως εκφράστηκαν και στην πανδημία, αξιοποιούνται από την ΕΕ και τα επιτελεία της για να χειραγωγήσουν τη σκέψη και τη στάση των νέων γυναικών για την πραγματική αιτία όσων ζήσαμε και ζούμε, κάνοντας επιστήμη τη διαστρέβλωση της έννοιας της κοινωνικής ισοτιμίας στο όνομα της «ισότητας των φύλων».

Για να μπορούμε να ανασάνουμε πραγματικά τη νέα χρονιά, χρειάζεται να δυναμώσουμε την πάλη ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα, τους επιχειρηματικούς κολοσσούς, την ΕΕ και τις αστικές κυβερνήσεις. Ο αγώνας για ισότιμα δικαιώματα ανδρών και γυναικών σε κάθε πλευρά της κοινωνικής μας ζωής, για τις σύγχρονες ανάγκες μας στη σταθερή εργασία, την υγεία, τη μόρφωση, τον ελεύθερο χρόνο, τη δημιουργική ζωή αποτελεί πραγματικό «οξυγόνο» στα αδιέξοδα που συναντάμε σήμερα.

Βικτωρία Κούτση
Μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ,
επικεφαλής της Επιτροπής του ΚΣ για τις νέες
γυναίκες και τα νέα ζευγάρια