Με αφορμή την παγκόσμια μέρα Περιβάλλοντος:Μπορεί αυτός που δημιουργεί το πρόβλημα, να το λύσει;

Αν κοιτάξουμε πίσω από αυτά τα «παράδοξα» θα διαπιστώσουμε ότι σήμερα δυναμώνουν οι φωνές που παρουσιάζουν την «πράσινη οικονομία» και τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ως μοναδική διέξοδο για τα οξυμένα περιβαλλοντικά προβλήματα, τους αέ­ριους ρύπους, την κλιματική αλλαγή, τις οικολογικές καταστροφές κλπ. Η έξαρση των συζητήσεων για την κλιματική αλλαγή διεθνώς αλλά και στην χώρα μας, με την πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή σχετικά με τη διαμόρφωση ελληνικού κλιματικού νόμου, γίνεται σε συνθήκες ξεσπάσματος νέας κρίσης στη διεθνή καπιταλιστική οικονομία. Πάνω σε αυτό το έδαφος αναπτύσσονται ανταγωνιστικά συμφέροντα, αντιθέσεις, πεδία κερδοφορίας και αντίστοιχοι σχεδιασμοί, όπως το «Πράσινο New Deal».

Πίσω από το υποκριτικό ενδιαφέρον των αστικών κυβερνήσεων για το περιβάλλον κρύβεται ο στόχος για τη διαμόρφωση κινήτρων για νέες κερδοφό­ρες επενδύσεις ώστε να δοθεί νέα προσωρινή ώθη­ση στην καπιταλιστική ανάπτυξη. Έτσι, ακόμα και η «αντιμετώπιση της κλιματικής μεταβολής» αξιοποι­είται από τους καπιταλιστές προς όφελος των κερ­δών τους. Κανείς από τους καπιταλιστές και τα κράτη τους στην πραγματικότητα δεν ενδιαφέρεται για το περιβάλλον, τις ζωές των ανθρώπων. Κάθε «λύση» που προτείνουν, ακριβώς επειδή είναι κομμένη και ραμμένη για να εξυπηρετήσει την κερδοφο­ρία των επιχειρήσεων, έχει αρνητικές συνέπειες, τόσο στο περιβάλλον όσο και στις ζωές μας, αυ­ξάνοντας δραστικά το κόστος για τους λαούς.

Ο νέος παράδεισος της «πράσινης ανάπτυξης» πε­ριλαμβάνει τους έμμεσους φόρους και τη γενι­κότερη αφαίμαξη του λαού, για να στηρίξει το κράτος τις νέες πράσινες επενδύσεις των ομίλων. Για παράδειγμα, ο λαός θα βάλει το χέρι στην τσέπη με τους «πράσινους φόρους» για να πληρώσει την ενισχυμένη κρατική παρέμβαση, τον εκσυγχρονισμό του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να πραγματοποιηθούν επενδύσεις σε υποδομές φόρτι­σης για τα ηλεκτροκίνητα αμάξια. Θα πληρώσει πα­νάκριβο ηλεκτρικό ρεύμα, αφού με την πολιτική της ΕΕ για το Green New Deal έρχονται νέες αυξήσεις 7% στην τιμή του ρεύματος, θα αυξηθεί η ενεργειακή φτώχεια. Θα έρθει αντιμέτωπος με το σημαντικό κό­στος αντικατάστασης του «συμβατικού» αυτοκινήτου του με νέο ηλεκτροκίνητο.

Σήμερα δισεκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανά­καμψης της ΕΕ προέρχονται από τη φορολογία των λαών της ΕΕ και κατευθύνονται σε μεγάλους ομίλους της «πράσινης ανάπτυξης». Την ίδια στιγμή ο προϋ­πολογισμός για την Υγεία, την Εκπαίδευση παραμέ­νει στα ίδια χαμηλά επίπεδα, οι ανάγκες του λαού για αύξηση σε μισθούς και συντάξεις δεν καλύπτο­νται. Βέβαια δεν αρκεί μόνο αυτό. Η «νούμερο 1» προϋπόθεση για την πραγματοποίηση των «πρά­σινων» επενδύσεων είναι η παραπέρα ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων. Αυτό το στόχο υπηρετεί και το νέο αντεργατικό νομοσχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, που αποτελεί προϋπόθεση για την εκταμίευση των χρη­μάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Οι νέοι έχουμε πείρα και στην χώρα μας από επεν­δύσεις που προωθούνται στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος, στην πραγματικότητα όμως εί­ναι κομμάτι της πολιτικής εμπορευματοποίησης της γης, του νερού, των δασών της χώρας με τραγικές συνέπειες στο ίδιο το περιβάλλον και τη ζωή του ελληνικού λαού. Για παράδειγμα, πριν περίπου ένα χρόνο, η κυβέρνηση έσπευσε να ψηφίσει εν μέσω πανδημίας περιβαλλοντικό νόμο που παρέχει νέες διευκολύνσεις για επενδύσεις σε δασικές εκτάσεις ακόμα και προστατευόμενες περιοχές Natura! Μάλι­στα, η πρόσφατη πυρκαγιά στα Γεράνεια Όρη εκδη­λώθηκε σε περιοχή που σχεδιάζεται εδώ και χρόνια η εγκατάσταση αιολικών πάρκων εντός των ορίων περιοχής Natura, γεγονός που προκάλεσε υποψίες στους κατοίκους της περιοχής για σκοπιμότητες που ενδεχομένως να κρύβονται σε ό,τι αφορά την επιχει­ρηματική αξιοποίηση του βουνού...

Πολλές από αυτές τις «πράσινες» επενδύσεις θέτουν σε άμεσο κίνδυνο περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλ­λους και σημαντικούς οικότοπους, οδηγούν σε ανυπο­λόγιστη καταστροφή δασών και βουνοκορφών όπως της Πίνδου κα των Αγράφων, έχουν συνέπειες στον υδροφόρο ορίζοντα και στην αντιπλημμυρική προστα­σία των πόλεων, όπως πολύ καλά γνωρίζουν οι κάτοικοι της Εύβοιας. Οι κυβερνήσεις δεν διστάζουν να προω­θήσουν την εγκατάσταση ΑΠΕ ακόμα και σε τόπους μαρτυρίων, στη Μακρόνησο και τη Γυάρο.

Σήμερα μεγάλο κομμάτι της νεολαίας δικαιολογημένα έχει αγωνία για τα περιβαλλοντικά προβλήματα, ανησυ­χεί για τις επιπτώσεις που έχει ο δρόμος ανάπτυξης που ακολουθείται στο περιβάλλον. Αυτό τον προβληματισμό προσπαθεί να θολώσει και το ίδιο το σύστημα με τις «πράσινες συνταγές» που προτείνει, να τον κατευθύνει σε ακίνδυνα κανάλια αξιοποιώντας για αυτό το σκοπό και τη δράση διάφορων ΜΚΟ.

Είναι πολλά τα παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι περιβαλλοντικές ΜΚΟ μετατρέπονται από ομάδες άσκη­σης πίεσης στο όνομα της «προστασίας του περιβάλλο­ντος» σε εκπροσώπους επιχειρηματικών συμφερόντων. Ενδεικτικά, στην Ελλάδα, η «Greenpeace» ήδη από το 2017 που συζητιόταν το νομοσχέδιο για τις «ενεργειακές κοινότητες» στη Βουλή, είχε συνταχθεί με τα συμφέρο­ντα των επιχειρηματικών ομίλων των ΑΠΕ, ζητώντας πε­ρισσότερες διευκολύνσεις για επενδύσεις.

Οι «υπερασπιστές» του πλανήτη εξυπηρετούν συμφέροντα ξένα από την προστασία του περιβάλ­λοντος. Δεν αμφισβητούν την πηγή του προβλήμα­τος: την οικονομία με κίνητρο το καπιταλιστικό κέρ­δος. Καμία ΜΚΟ δεν αμφισβητεί την πολιτική της ΕΕ για εμπορευματοποίηση της γης, τη λογική ο «ρυπαίνων πληρώνει» που αντιμετωπίζει την ίδια την ρύπανση ως μία επικερδή αγοραπωλησία και εντείνει την υποβάθ­μιση του περιβάλλοντος, δεν εναντιώνεται στη λογική «κόστους-οφέλους» σε βάρος των λαϊκών αναγκών που θεωρεί «μη επιλέξιμα» τα αντιπλημμυρικά, αντισεισμι­κά, αντιπυρικά έργα.

Η ανάγκη των νέων σήμερα να αλλάξουν την βάρβα­ρη πραγματικότητα που ζουν, η διάθεση για προσφορά και εθελοντισμό δεν μπορεί να βρει διέξοδο στις ΜΚΟ. Η πείρα δείχνει ότι μία τέτοια προσπάθεια πολλές φο­ρές αξιοποιείται από τους ίδιους τους επιχειρηματικούς ομίλους για να βγουν ενισχυμένοι στον διεθνή ανταγω­νισμό. Μέχρι και κινητοποιήσεις έχουν οργανωσεί ή αξι­οποιησεί για να διεκδικήσουν περισσότερες διευκολύν­σεις για τις «πράσινες επενδύσεις» τους.

Οι νέοι δεν μπορούμε να αφήσουμε την τύχη του πλανήτη σε αυτούς που είναι αποφασισμένοι να τσακίσουν τα όνειρα μας για ζωή, σπουδές και ερ­γασία, που πολλαπλασιάζουν τις πολεμικές δαπά­νες και βομβαρδίζουν όπου γης για τα συμφέρο­ντά τους, μακελεύοντας λαούς και προκαλώντας ανεπανόρθωτη καταστροφή στο περιβάλλον. Η προστασία του περιβάλλοντος μπορεί να γίνει υπό­θεση των διεκδικήσεων της νεολαίας σήμερα, αφορά τους όρους ζωής μας. Οι αγώνες που αναπτύσσονται με την καθοριστική συμβολή των κομμουνιστών ενάντια στο ΧΥΤΑ στη Φυλή, στην εγκατάσταση ανεμογεννη­τριών σε όλη τη χώρα, στην επένδυση στο Ελληνικό, η πάλη για την μετεγκατάσταση των δεξαμενών των εταιρειών πετρελαιοειδών στο Πέραμα κ.ά., πρέπει να δυναμώσουν με τη συμμετοχή όλων εκείνων των νέων που δεν μπορούν να κλείσουν τα μάτια μπροστά στα εγκλήματα σε βάρος του λαού και του περιβάλλοντος για τα κέρδη των εκμεταλλευτών.

Η όξυνση των περιβαλλοντικών προβλημάτων αποκαλύπτει τη μοναδική αλή­θεια: για τις τεράστιες καταστροφές στο περιβάλλον, τις όλο και πιο συχνές και οδυνηρές επιπτώσεις των καιρικών φαινομένων σε βάρος φτωχών λαϊκών στρωμάτων που καταστρέφουν το φυτικό και ζωικό πλούτο δεν φταίει γενικά ο άνθρωπος, η ανθρώπινη δραστηριότητα, η εργασία και οι γνώσεις του, οι επι­στημονικές και τεχνολογικές κατακτήσεις. Ίσα ίσα η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας μπορεί να διασφαλίσει με καλύτερους όρους την προστασία του περιβάλλοντος.

Φταίει ο ιμπεριαλισμός, το καπιταλιστικό σύστημα που σαπίζει. Είναι η ίδια η φύση του καπιταλισμού που γεννάει, αναπαράγει και επιδεινώνει τα περιβαλλοντικά προβλήματα, το συνεχές κυνήγι για μεγαλύτερα κέρδη, για την εξασφάλιση ισχυρότερων γεωστρατηγικών θέσεων που θα τα διασφαλίζουν.

Μόνο η ανατροπή του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος, η κοινωνικοποί­ηση του πλούτου και των μέσων παραγωγής, η εργατική εξουσία, η ανάπτυξη της οικονομίας με κίνητρο όχι το καπιταλιστικό κέρδος αλλά την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, ο κεντρικός σχεδιασμός μπορεί να εξασφαλίσει την προ­γραμματισμένη, σταθερή, συνειδητή και ισόρροπη επίδραση του εργαζόμενου ανθρώπου στη φύση, στο περιβάλλον.

Με αυτές τις προϋποθέσεις είναι δυνατή η μέγιστη αξιοποίηση των εγχώριων πλουτοπαραγωγικών πηγών και πρώτων υλών, του υδάτινου και αιολικού δυ­ναμικού για ηλεκτροπαραγωγή, που θα βασίζεται στις φθηνές, εγχώριες πηγές ενέργειας, με εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών δέσμευσης και επεξεργασίας των ρύπων, ανακύκλωσης, που μπορούν και πρέπει να λειτουργήσουν θετικά προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Στις συνθήκες αυτές μπορεί να εξα­σφαλιστεί η προστασία του περιβάλλοντος προς όφελος του λαού.

Γι’ αυτό η δικαιολογημένη αγανάκτηση της νεολαίας για την υποβάθμι­ση και καταστροφή του περιβάλλοντος δεν μπορεί να βρει απάντηση στις «πράσινες συνταγές» των καπιταλιστών, αλλά πρέπει να στραφεί ενάντια στο σύστημα, να μετατραπεί σε συνειδητή πάλη για την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων.