Ρεπορτάζ για την κατάσταση στα μουσικά και καλλιτεχνικά σχολεία
Παρ, Ιαν 1, 2021
«Κάθε παιδί είναι καλλιτέχνης. Το θέμα είναι πώς θα παραμείνει καλλιτέχνης μεγαλώνοντας».
Πάμπλο Πικάσο
Με ρεπορτάζ για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στα μουσικά και καλλιτεχνικά σχολεία ο «Οδηγητής» αποκαλύπτει τα τεράστια και σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν διαχρονικά αλλά και σε καιρό πανδημίας.
Βίκυ Γαρμπή, Γ’ Λυκείου, μέλος 15μελούς Καλλιτεχνικού Σχολείου Περιστερίου
Οι μαθητές των καλλιτεχνικών σχολείων αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα σε σχέση με την τηλεκπαίδευση και την πραγματοποίηση των καλλιτεχνικών μαθημάτων. Το Yπουργείο έχει καθυστερήσει τον διορισμό καθηγητών σε κινηματογράφο και χορό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η κατεύθυνση του χορού να μην κάνει καθόλου χορό και η κατεύθυνση του θεάτρου-κινηματογράφου να μην κάνει καθόλου κινηματογράφο! Όσον αφορά την διεξαγωγή των μαθημάτων στο θέατρο, υπάρχει μεγάλο πρόβλημα, καθώς στη φωνητική δεν μπορούμε να συγχρονιστούμε, πολλές φορές να ακουστούμε ή να ακούσουμε. Η πραγματοποίηση των πρακτικών μαθημάτων όπως η υποκριτική, καθίσταται ελλιπής, αφού αν ανοίξουμε την κάμερα μπορεί, να χαθεί ο ήχος! Η αλληλεπίδραση που απαιτείται σε αυτά τα μαθήματα χάνεται, με αποτέλεσμα να αρκούμαστε περισσότερο σε μια θεωρητική προσέγγιση. Η κατεύθυνση των εικαστικών αντιμετωπίζει αντίστοιχα προβλήματα καθώς βασικός εξοπλισμός του σχολείου δεν διατίθεται στα σπίτια.
Ευάνα Κλαδάκη, Γ’ Λυκείου, Μουσικό Σχολείο Πειραιά
Κυβέρνηση και Υπουργείο, εδώ και πολλούς μήνες προσπαθούν να μας πείσουν ότι όλα είναι για το «καλό» μας. Η πραγματικότητα τους διαψεύδει. Ειδικά όσοι έχουμε γονείς που δουλεύουν αυτήν την περίοδο από το σπίτι, ή αδέρφια μαθητές και φοιτητές, τα «έχουμε δει όλα». Κάθε δωμάτιο στο σπίτι είναι τάξη, σχολή, χώρος εργασίας....
Για τους μαθητές της Γ’ λυκείου, το άγχος πολλαπλασιάζεται. Μας αναγκάζουν πραγματικά να βασιζόμαστε στα φροντιστήρια,. Υπάρχει ασάφεια στην ύλη, στο πώς θα προχωρήσει συνολικά η εκπαιδευτική διαδικασία... Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η κα Κεραμέως ανακοινώνει και αλλαγή στον τρόπο εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, λίγους μήνες πριν δώσουμε!
Η έλλειψη των μέσων που χρειαζόμαστε για την τηλεκπαίδευση στα μουσικά μαθήματα, έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα της εκπαίδευσης αλλά και στον βαθμό αφομοίωσης της γνώσης και της απόδοσης των μαθητών. Η αδύναμη σύνδεση διαδικτύου που κατά βάση έχουμε στα σπίτια μας, σημαίνει και κακή ποιότητα ήχου.
Η μουσική είναι έκφραση. Πώς μπορεί λοιπόν ο μαθητής να αφομοιώσει το μουσικό κομμάτι που διδάσκεται πίσω από μια οθόνη, όταν δεν μπορεί καν να προσέξει επαρκώς τα χέρια ή το πρόσωπο του καθηγητή του;
Να παρθούν τώρα μέτρα για το ασφαλές άνοιγμα των σχολείων μας!
Μίμης Μούρζης Μουσικό Γυμνάσιο Σάμου
Στο Μουσικό Γυμνάσιο της Σάμου και στις τρεις τάξεις υπάρχει ένα μόνο τμήμα. Τα τμήματά μας αποτελούνται από 19 έως και 25 άτομα και αυτά τα νούμερα εν μέσω πανδημίας
Η έλλειψη καθηγητών, είναι τεράστια καθώς ένας καθηγητής Μουσικής αλλά και Γενικής παιδείας μας διδάσκει ταυτόχρονα πάνω από δύο μαθήματα. Τρανό παράδειγμα αποτελεί η Φυσικός του σχολείου, που διδάσκει ταυτόχρονα Φυσική, Χημεία, Βιολογία και Γεωγραφία και στις τρεις τάξεις του Μουσικού Γυμνασίου αλλά και Φυσική στο 2ο Γυμνάσιο Βαθέος! Άλλο παράδειγμα αποτελεί η Φιλόλογος που στη Β’ Τάξη του Μουσικού Γυμνασίου διδάσκει Αρχαία, Ιλιάδα αλλά και... Θέατρο.
Ενώ ο ταμπουράς υποτίθεται πως είναι υποχρεωτικό παραδοσιακό μουσικό όργανο και πρέπει να διδάσκεται σε όλα τα μουσικά σχολεία, στο σχολείο μου δεν εμφανίστηκε ποτέ καθηγητής για την σχολική περίοδο 2020-2021.
Για να έρθει στο σχολείο καθηγητής για κάποιο μουσικό όργανο επιλογής, χρειάζεται να δηλώσουν το όργανο αυτό τουλάχιστον τρεις μαθητές. Στο σχολείο μου δεν έχουν έρθει καθηγητές για τρομπέτα, φλάουτο, παραδοσιακά κρουστά, μπουζούκι, ακορντεόν, ούτι, σαντούρι και drums ενώ όλα αυτά είχαν δηλωθεί από περισσότερους από τρεις μαθητές!
Άλλο ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι η έλλειψη μουσικών οργάνων. Πολλές φορές ο καθηγητής χρειάζεται να φέρει δικό του εξοπλισμό.
Επίσης, οι τάξεις μουσικών οργάνων στεγάζονται σε μικρά κοντέινερ με αποτέλεσμα να έχει ο ένας πιάνο στο ένα κοντέινερ και στο διπλανό να διδάσκεται άλλος μαθητής κιθάρα…
Τα τεράστια κενά που έχει το σχολείο μας σε καθηγητές, κατάλληλες αίθουσες και εξοπλισμό οδηγούν σε «λύσεις» όπως οι λεγόμενες «ώρες διαμοιρασμού», δηλαδή πρακτικά τα μισά παιδιά διδάσκονται ένα μάθημα και τα άλλα μισά ένα άλλο την ίδια ώρα!
Όσο για την τηλεκπαίδευση....
προσπαθούμε να ακούσουμε τους τόνους και τις νότες μέσα από παλιά λάπτοπ με κακή ποιότητα ήχου. Πώς να διδαχθούμε ένα μουσικό όργανο μέσα από την οθόνη ενός κινητού; Σκέφτηκε κανείς τι θα κάνουν τα παιδιά που δεν έχουν δικά τους όργανα;
Ο μόνος τρόπος να αλλάξει αυτή η κατάσταση είναι η συλλογική πάλη και ο ενωμένος αγώνας όλων των μαθητών. Δεν επιλέξαμε τυχαία να σπουδάσουμε σε μουσικό σχολείο. Αγαπάμε τη μουσική και το όργανο που επιλέξαμε, μέσα από αυτά εκφραζόμαστε!
Μαθητής από Μουσικό Σχολείο Χανίων
Γνωρίζω από πρώτο χέρι τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η διαδικτυακή διδασκαλία των μαθημάτων μουσικής παιδείας αυτήν την περίοδο.
Καταρχάς, ο χαμηλής ποιότητας ήχος και η αρρυθμία εξαιτίας των εφαρμογών αλλά και της κακής σύνδεσης καθιστούν τη διδασκαλία τόσο των οργάνων όσο και των συνόλων υπερβολικά δύσκολη. Ο καθηγητής δεν μπορεί να ακούσει τι παίζει ο μαθητής ενώ οι συνεχείς διακοπές το καθιστούν πολλές φορές αδύνατο. Επίσης, το ακουστικό μάθημα ή dictée στο οποίο οι μαθητές πρέπει αποκλειστικά να ακούν, εξαρτάται μόνο από τη σύνδεση του καθηγητή.
Ενώ η μουσική εκπαίδευση παραπαίει το Υπουργείο «παίζει το βιολί του».
Χρονοπούλου Άννα, πρόεδρος της πανελλήνιας Ένωσης Γονέων Μουσικών και Καλλιτεχνικών Σχολείων
Η μουσική και καλλιτεχνική παιδεία θα έπρεπε να παρέχεται στο πλαίσιο της δωρεάν δημόσιας εκπαίδευσης. Οι γονείς των μαθητών των μουσικών και καλλιτεχνικών σχολείων θεωρούμε άδικο να περιορίζεται αυτή η δυνατότητα σε μικρό αριθμό μαθητών. Αισθανόμαστε, ωστόσο, τυχεροί γιατί δίνεται στα παιδιά μας η ευκαιρία να καλλιεργήσουν τις κλίσεις, την δημιουργική τους φαντασία και να διατηρήσουν τη νεανική, επαναστατική ορμή τους.
Η παρεχόμενη μουσική και καλλιτεχνική εκπαίδευση έχει ταξικό πρόσημο και αντίστοιχους φραγμούς. Οι οικογένειές μας επιβαρύνονται οικονομικά προκειμένου να υποστηρίξουμε τις μορφωτικές ανάγκες των παιδιών μας. Υποχρεωνόμαστε στην αγορά βιβλίων για τις ειδικότητες. Αγοράζουμε μουσικά όργανα και εξοπλισμό ενώ αναλαμβάνουμε τη συντήρηση των οργάνων όταν τα δανειζόμαστε. Έχουμε εκπαιδευτικά κενά σε μαθήματα γενικής παιδείας και σε μαθήματα ειδικότητας! Καταφεύγουμε στην ιδιωτική καλλιτεχνική εκπαίδευση γιατί δεν πιστοποιείται το επίπεδο σπουδών των αποφοίτων μας. Το προσωπικό και οι κτηριακές υποδομές είναι ανεπαρκείς. Στις μέρες της πανδημίας η τηλεκπαίδευση δεν είναι ισότιμη. Τα καλλιτεχνικά μαθήματα είναι πρακτικά αδύνατον να γίνουν σωστά μέσα από την παρεχόμενη πλατφόρμα!
Οι συνθήκες είναι δύσκολες μα οι γονείς συνεχίσουμε να «έχουμε το νου μας στο παιδί» και να αγωνιζόμαστε.
Δημήτρης Κουφαλάκος, αντιπρόεδρος ΔΣ του Πανελλήνιου Μουσικού Συλλόγου
Οι μαθητές και σπουδαστές μουσικής είναι το μέλλον της μουσικής μας κουλτούρας. Είναι η ελπιδοφόρα συνέχεια ενός κλάδου που χτυπήθηκε και χτυπιέται ιδιαίτερα σε συνθήκες όπως οι σημερινές που το κράτος έχει αφήσει αστήρικτους χιλιάδες μουσικούς. Η μουσική κοινότητα γνωρίζει πολύ καλά τι σημαίνει η σπουδή ενός μουσικού οργάνου και πως είναι αδύνατο να συμβεί με άλλον τρόπο εκτός από το δια ζώσης ατομικό μάθημα και την καθημερινή μελέτη.
Η ευθύνη της κυβέρνησης δεν κρύβεται. Θα μπορούσε να παραχωρήσει δημόσιους χώρους τέτοιους που να πληρούν τις υγειονομικές προϋποθέσεις, ώστε να συνεχιστεί η διαδικασία της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης.
Αυτή και οι προηγούμενες κυβερνήσεις έχουν απαξιώσει συνειδητά την δημόσια καλλιτεχνική μουσική εκπαίδευση. Δεν υπάρχει δημόσια επαγγελματική εκπαίδευση ανώτατου επιπέδου, δεν υπάρχουν αναγνωρισμένες σπουδές και κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα. Κάθε νέος που αγαπά τη μουσική αναγκάζεται να πληρώσει ακριβά το «σπόρ». Ταυτόχρονα, η μουσική και καλλιτεχνική παιδεία, η οποία αποτελεί αναγκαιότητα για την ολόπλευρη μόρφωση και καλλιέργεια του ανθρώπου, έχει καταντήσει «η ώρα του παιδιού» στα γενικά σχολεία. Ακόμα και ένας μαθητής που επιλέγει να πάει σε μουσικό γυμνάσιο, έρχεται αντιμέτωπος με κενά σε καθηγητές, με ξεκούρδιστα πιάνα και ανεπαρκείς υποδομές.
Απευθυνόμαστε στους αυριανούς μουσικούς της χώρας μας με δυο σκέψεις αισιοδοξίας. Να κάνουν επάγγελμα αυτό που πραγματικά αγαπούν και να μπορέσουν να ζήσουν αξιοπρεπώς από αυτό, αλλά και να εκφράσουν με την τέχνη τους τις πραγματικές ανησυχίες της κοινωνίας, να κάνουν τέχνη ωφέλιμη για έναν κόσμο δίκαιο, όπως τον έχουν ονειρευτεί.
Διεκδικούμε:
- Να ανακοινωθεί άμεσα η μείωση κι αναπροσαρμογή της ύλης! Να καλυφθούν όλα τα διδακτικά κενά σε μουσικά, καλλιτεχνικά μαθήματα και μαθήματα Γενικής Παιδείας . Να μπει τέλος στην ανασφάλεια και το άγχος των υποψήφιων στις πανελλήνιες εξετάσεις.
- Να καθοριστεί με σαφήνεια η εξεταστέα ύλη για το πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα «Μουσική Αντίληψη και Γνώση» παίρνοντας υπόψη ότι δεν διδάσκεται καν στην Α΄ λυκείου των ΓΕΛ.
- Να καλυφθούν όλα των κενά σε καθηγητές με μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες των σχολείων, σε όλα τα μαθήματα και σε όλα τα καλλιτεχνικά αντικείμενα.
- Να εξασφαλιστεί ο απαραίτητος σύγχρονος εξοπλισμός στα σχολεία παίρνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε καλλιτεχνικού αντικειμένου.
- Να δοθεί δωρεάν σε όλους τους μαθητές όλο το απαραίτητο εκπαιδευτικό υλικό για να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των μαθημάτων π.χ. υλικά για τα μαθήματα των εικαστικών, μουσικά όργανα (που οι περισσότεροι δεν έχουν στο σπίτι τους και η μόνη τους επαφή γινόταν στο σχολείο), βιβλία για τις ειδικότητες, υψηλής ποιότητας τεχνικός εξοπλισμός για τις αυξημένες απαιτήσεις της τηλεκπαίδευσης στα μουσικά μαθήματα.
Η κυβέρνηση να πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας της υγείας μαθητών και εκπαιδευτικών για ένα ασφαλές άνοιγμα των σχολείων (εξασφάλιση αιθουσών, δωρεάν μεταφορά με εξασφάλιση όλων των απαραίτητων λεωφορείων χωρίς τον περιορισμό των χιλιομετρικών αποστάσεων, προσλήψεις όλου του απαραίτητου προσωπικού καθαριότητας με ιδιαίτερα μέτρα για την καλή καθαριότητα των μουσικών οργάνων, ατομική διδασκαλία των μουσικών οργάνων).
Διεκδικούμε να δοθεί μόνιμη λύση στα διαχρονικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε με τη μη πιστοποίηση των σπουδών μας. Ζητάμε:
Να αναγνωρίζονται και να πιστοποιούνται οι σπουδές μας μέσα στα σχολεία π.χ. το επίπεδο στα μουσικά όργανα, στη θεωρία μουσικής κοκ. Να μην αναγκάζονται οι οικογένειές μας να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη πληρώνοντας ιδιωτικές σχολές και ωδεία για αυτό τον σκοπό.
Να γινόμαστε υποχρεωτικά δεκτοί από τα ωδεία στην αντίστοιχη τάξη φοίτησης. Να γίνονται εξετάσεις για την απόκτηση αναγνωρισμένων πτυχίων στην Ευρωπαϊκή Μουσική (Ειδικό Αρμονίας), τη Βυζαντινή Μουσική και τα Παραδοσιακά Όργανα.
Η ολοκληρωμένη Μουσική και Καλλιτεχνική Παιδεία στο δημόσιο σχολείο δεν είναι πολυτέλεια. Αγωνιζόμαστε για πραγματικά δημόσια και δωρεάν μουσική και καλλιτεχνική Εκπαίδευση σε ένα σχολείο που θα μορφώνει και δεν θα εξοντώνει …